üreticisi için 2008 senesi ile birlikte son 30 yılın en kötü günlerini yaşamaktadır. Her gün artan elektrik, petrol ve yem fiyatlarına rağmen süt fiyatı düşmeye devam etmekte ve bu şartlarda üretimini sürdüren çiftlikler kesin zarar etmektedir.
Derneğimiz üyelerinden Eray Gıda A.Ş. tarafından yapılan ve Tarım Bakanlığı’na da göndermiş olduğumuz süt sığırcılığı maliyet çalışmalarında da bu sonuç çok açık görülmektedir.
200 Sağmallık Örnek Çiftlik Maliyet Analizi
Veriler:
HAYVAN SAYISI
Sağmal Sayısı 170 Baş
Kurudaki İnek 30 Baş
Gebe Düve 50 Baş
Düve 110 Baş
Buzağılar 25 Baş
TOPLAM SÜRÜ 385 Baş
Günlük Süt Verimi 26 Lt / Baş / Gün (Yıl Ortalaması)
AYLIK TOPLAM SÜT 26 lt x 30 Gün x 170 Baş = 132.600 lt
AYLIK GİDERLER
A- Yem Giderleri : % 70
170 Baş Sağmal X 10 Ytl/Gün = 1.700.-YTL
30 Baş Kuruda X 5 YTL/Gün = 150.-YTL
50 Baş Gebe Düve X 4 YTL/Gün = 200.-YTL
110 Baş Düve X 3 YTL/Gün = 330.-YTL
25 Baş Buzağı X 2 YTL/Gün = 50.-YTL
Toplam 2.430.-YTL
AYLIK YEM GİDERİ 2.430.-YTL X 30 Gün= 73.000.-YTL
B- Genel Giderler : %30
İşçilik Giderleri : 17.000.-YTL
Enerji Giderleri (SSK Dahil) : 7.000.-YTL
Aşı-İlaç-Sperma-Dezenfektan : 5.000.-YTL
Nakliye-Tamir Bakım-Tel-Vs. : 5.000.-YTL
Toplam : 34.000.-YTL
TOPLAM AYLIK GİDER 107.000.-YTL
AYLIK SÜT GELİRİ
Aylık Süt Miktarı = 26lt X 170 Baş X 30 Gün = 132.600 Lt /Ay
1 Lt Süt Satış Fiyatı = Taban Fiyat + Soğutma Primi+Devlet Desteği
Taban Fiyat = Kasım 2008 itibarıyla 0,565 YTL / Lt Düşürülmüştür.
Soğutma Primi = 0,055 YTL / Lt
Devlet Desteği = 0,040 YTL / Lt
Toplam=0,565 + 0,055 + 0,040 = 0,660 YTL / Lt
AYLIK SÜT GELİRİ = 132.000 Lt X 0,660 YTL = 87.000.-YTL / Ay
Bu Durumda;
Aylık Gelir 87.000.-YTL
Aylık Gider 107.000.-YTL
AYLIK ZARAR 20.000.-YTL
YILLIK ZARAR 240.000.-YTL / Yıl ( 12 Ay X 20.000.-YTL)
Yapılan bu çalışmada da görüldüğü gibi 200 başlık bir işletme 2008 yılı içerisinde toplam 240.000 YTL zarar etmiştir.
Ayrıca 2008 yılında ödenmeyen desteklemeler sebebiyle çiftçinin zararı daha da büyümüş; bu açığını kapatabilmek ve hayvanlarına yem alabilmek için piyasa ve bankalara yüksek faizlerle borçlanmıştır. Bugün gelinen noktada üreticilerin neredeyse tamamı piyasaya, bankaya, elektrik idaresine, mazot, yem ve ilaç satın aldığı firmalara borçlanmış durumdadır. Bu borçlar her geçen gün artarak içinden çıkılamayacak bir duruma kadar gitmektedir.
2008 yılı sonuna kadar dayanan üreticimiz maddi sıkıntısının olduğu bu dönemlerde hayvanlarına gerekli ilgi ve bakımı gösterememiş ve dolayısıyla hayvanlarının verimlerinde düşüşler meydana gelmiştir. Eğer çok acil önlem alınmazsa 2009 Mart ayından itibaren birçok üreticimiz bu yükü daha fazla kaldıramayacağı için elindeki dişi hayvanlarını kesime göndererek bu işi yapmaktan vazgeçeceklerdir. Böylece bugüne kadar yapılan birçok tesis yok olup gidecektir.
Derhal yapılması gerekenler:
1. Süt tozu ve krema ithalatının derhal durdurulması,
2. Çiğ süt fiyatlarına müdahale edilerek taban fiyat uygulamasına geçilmeli ve süt fiyatının üretici maliyetlerinin altında satılması önlenmeli,
3. 2007’den kalan ve 2008’de hiç ödenmeyen desteklemelerin derhal ve bir defada ödenmeli ve destekleme miktarları da hızla arttırılmalı,
4. Borçlanan ve faiz yükü altında ezilen çiftçinin banka, elektrik, vergi, sigorta gibi borçlarının yeniden yapılandırılması ve bu borçların faizsiz olarak uzun vadeye bölünmesiyle çiftçiye nefes aldırılmalı,
5. Çiftçinin desteklemeler karşılığında alacağından, kredi, vergi, elektrik, sigorta gibi çiftçi borçlarının mahsup edilmesi sağlanmalı,
6. Çiftçinin üretimde kullandığı elektrik ve mazot üzerindeki vergilerin düşürülerek dünya piyasa fiyatlarında kullanılmasına imkan sağlanmalı,
7. Bilhassa doğu bölgelerimizden ülkemize giren kaçak et ve hayvan kaçakçılığıyla mücadeleye şiddetle devam edilmelidir.
Bu önlemlerin hepsi bugün alınsa bile süt hayvancılığı sektörünün tekrar ayağa kalkması ve toparlanması için en az bir seneye ihtiyaç olacaktır. Eğer bu önlemler hemen alınmaz yada eksik alınırsa zaten 2007’den itibaren krize maruz kalan sektörümüz, dünyanın girdiği küresel krizle birlikte altından kalkılamayacak bir noktaya gelecektir. Bu durumda bırakın krizin teğet geçmesini, kriz çiftçinin göbeğinin tam ortasından delerek geçecektir.
Derneğimiz üyelerinden Eray Gıda A.Ş. tarafından yapılan ve Tarım Bakanlığı’na da göndermiş olduğumuz süt sığırcılığı maliyet çalışmalarında da bu sonuç çok açık görülmektedir.
200 Sağmallık Örnek Çiftlik Maliyet Analizi
Veriler:
HAYVAN SAYISI
Sağmal Sayısı 170 Baş
Kurudaki İnek 30 Baş
Gebe Düve 50 Baş
Düve 110 Baş
Buzağılar 25 Baş
TOPLAM SÜRÜ 385 Baş
Günlük Süt Verimi 26 Lt / Baş / Gün (Yıl Ortalaması)
AYLIK TOPLAM SÜT 26 lt x 30 Gün x 170 Baş = 132.600 lt
AYLIK GİDERLER
A- Yem Giderleri : % 70
170 Baş Sağmal X 10 Ytl/Gün = 1.700.-YTL
30 Baş Kuruda X 5 YTL/Gün = 150.-YTL
50 Baş Gebe Düve X 4 YTL/Gün = 200.-YTL
110 Baş Düve X 3 YTL/Gün = 330.-YTL
25 Baş Buzağı X 2 YTL/Gün = 50.-YTL
Toplam 2.430.-YTL
AYLIK YEM GİDERİ 2.430.-YTL X 30 Gün= 73.000.-YTL
B- Genel Giderler : %30
İşçilik Giderleri : 17.000.-YTL
Enerji Giderleri (SSK Dahil) : 7.000.-YTL
Aşı-İlaç-Sperma-Dezenfektan : 5.000.-YTL
Nakliye-Tamir Bakım-Tel-Vs. : 5.000.-YTL
Toplam : 34.000.-YTL
TOPLAM AYLIK GİDER 107.000.-YTL
AYLIK SÜT GELİRİ
Aylık Süt Miktarı = 26lt X 170 Baş X 30 Gün = 132.600 Lt /Ay
1 Lt Süt Satış Fiyatı = Taban Fiyat + Soğutma Primi+Devlet Desteği
Taban Fiyat = Kasım 2008 itibarıyla 0,565 YTL / Lt Düşürülmüştür.
Soğutma Primi = 0,055 YTL / Lt
Devlet Desteği = 0,040 YTL / Lt
Toplam=0,565 + 0,055 + 0,040 = 0,660 YTL / Lt
AYLIK SÜT GELİRİ = 132.000 Lt X 0,660 YTL = 87.000.-YTL / Ay
Bu Durumda;
Aylık Gelir 87.000.-YTL
Aylık Gider 107.000.-YTL
AYLIK ZARAR 20.000.-YTL
YILLIK ZARAR 240.000.-YTL / Yıl ( 12 Ay X 20.000.-YTL)
Yapılan bu çalışmada da görüldüğü gibi 200 başlık bir işletme 2008 yılı içerisinde toplam 240.000 YTL zarar etmiştir.
Ayrıca 2008 yılında ödenmeyen desteklemeler sebebiyle çiftçinin zararı daha da büyümüş; bu açığını kapatabilmek ve hayvanlarına yem alabilmek için piyasa ve bankalara yüksek faizlerle borçlanmıştır. Bugün gelinen noktada üreticilerin neredeyse tamamı piyasaya, bankaya, elektrik idaresine, mazot, yem ve ilaç satın aldığı firmalara borçlanmış durumdadır. Bu borçlar her geçen gün artarak içinden çıkılamayacak bir duruma kadar gitmektedir.
2008 yılı sonuna kadar dayanan üreticimiz maddi sıkıntısının olduğu bu dönemlerde hayvanlarına gerekli ilgi ve bakımı gösterememiş ve dolayısıyla hayvanlarının verimlerinde düşüşler meydana gelmiştir. Eğer çok acil önlem alınmazsa 2009 Mart ayından itibaren birçok üreticimiz bu yükü daha fazla kaldıramayacağı için elindeki dişi hayvanlarını kesime göndererek bu işi yapmaktan vazgeçeceklerdir. Böylece bugüne kadar yapılan birçok tesis yok olup gidecektir.
Derhal yapılması gerekenler:
1. Süt tozu ve krema ithalatının derhal durdurulması,
2. Çiğ süt fiyatlarına müdahale edilerek taban fiyat uygulamasına geçilmeli ve süt fiyatının üretici maliyetlerinin altında satılması önlenmeli,
3. 2007’den kalan ve 2008’de hiç ödenmeyen desteklemelerin derhal ve bir defada ödenmeli ve destekleme miktarları da hızla arttırılmalı,
4. Borçlanan ve faiz yükü altında ezilen çiftçinin banka, elektrik, vergi, sigorta gibi borçlarının yeniden yapılandırılması ve bu borçların faizsiz olarak uzun vadeye bölünmesiyle çiftçiye nefes aldırılmalı,
5. Çiftçinin desteklemeler karşılığında alacağından, kredi, vergi, elektrik, sigorta gibi çiftçi borçlarının mahsup edilmesi sağlanmalı,
6. Çiftçinin üretimde kullandığı elektrik ve mazot üzerindeki vergilerin düşürülerek dünya piyasa fiyatlarında kullanılmasına imkan sağlanmalı,
7. Bilhassa doğu bölgelerimizden ülkemize giren kaçak et ve hayvan kaçakçılığıyla mücadeleye şiddetle devam edilmelidir.
Bu önlemlerin hepsi bugün alınsa bile süt hayvancılığı sektörünün tekrar ayağa kalkması ve toparlanması için en az bir seneye ihtiyaç olacaktır. Eğer bu önlemler hemen alınmaz yada eksik alınırsa zaten 2007’den itibaren krize maruz kalan sektörümüz, dünyanın girdiği küresel krizle birlikte altından kalkılamayacak bir noktaya gelecektir. Bu durumda bırakın krizin teğet geçmesini, kriz çiftçinin göbeğinin tam ortasından delerek geçecektir.
