Sadece Konya ' nın değil, Türkiye ' nin en büyük şirketlerinden biri Konya Şeker. 2008 yılında 705 milyon TL ciroyla ilk 500 şirket arasında 58. sırada. Konya Şeker ' i 10 yılda farklı bir vizyona taşıyan isim; Recep Konuk. Çalışan sayısı 2 bin kişi. Vergi açısından Türkiye ' nin en çok vergi veren 100 şirketi arasında. Şu anda 11 ülkeye, yaklaşık 10 milyon TL ' lik ihracat yapıyor. Konya Şeker, sermaye yapısı, yeni yönetim modeli, hızla büyüyen bilançosu, gücü, yatırımları ve sunduğu kaliteli ürünlerle tabana yayılmış sermaye modelinin başarılı bir örneği olmuş. Şirketin yönetim kurulu başkanı Recek Konuk ile tüm bunları konuştuk.
Konya Şeker ' deki hareketlilik ve dinamizmin kaynağı nedir ?
Konya Şeker sadece bir fabrika veya ticari işletmeler topluluğundan ibaret değil, Konya Şeker bir kooperatif şirketi ve Türk çiftçisinin bir iştiraki. Konya Şeker ' deki dinamizm sürekliliğe kavuşmuş bir dinamizmdir ve bu sürekli dinamizm de zaten yeni atılımları, yenilikleri beraberinde getirmektedir.
SERMAYE 420 MİLYON TL ' YE ÇIKTI
Konya Şeker özel bir şirket ve bu şirket yıllardır var. Ne değişti ki Holdingleşme zorunlu hale geldi?
On milyon sermaye ile kurulan Konya Şeker ' in sermayesi 420 milyon TL ' dir. Konya Şeker son on yılda ise dönem karlılığını yüzde 138 bin 229, cirosunu yüzde bin 351, özkaynaklarını yüzde 7 bin 403, sermayesini yüzde 11 bin 650, aktif büyümesini ise yüzde bin 384 oranında arttırmıştır. Bu başarı önemli bir başarıdır daha sistemli ve emin adımlarla büyümenin sistematiğini oluşturmak durumundasınız. Bunun için modern ve çağdaş bir yönetim yapılanması amacıyla farklı modellerli de değerlendirdik. Son 10 yıllık süreç bizi bu noktaya getirdi. Özetlersek; son on yılın ilk 4 yılı Konya Şeker ' in hamle yapabilmesi için hazırlık yaptığı dönemdir. Hazırlık dönemini iyi değerlendirdiğimiz için, projesinden, finansmanına, personel yapısından, pazar analizlerine kadar bir dizi etkeni doğru tercihler ve doğru sıralamayla ajandamızdaki sıralamayı takip ederek, etap etap uygulamaya geçiriyoruz.
170 MİLYON DOLARLIK TASARRUF
Tasarruftan elde ettiğiniz kaynak ne kadar?
On yılda Konya Şeker ' in ulaştığı tasarruf miktarı, rehabilitasyon yatırımlarının öneminin rakamla ifadesidir ve kapasite artışı, melasta kalan şeker oranının düşürülmesi, enerji ve işçilik giderlerinde yapılan tasarrufun miktarı; 170 milyon dolardır. Yapılan yatırımlara ilk ivmeyi bu kaynak vermiştir. Bu kaynak ile başlayan yatırım sürecinde iyi planlama ile her yatırımın bir diğerini finanse etmesi temin edilmiştir.
Türkiye ' nin en büyük şeker fabrikasında hangi ürünler üretilmektedir?
Konya Şeker on yıl önce sadece kristal şeker üretiyordu, şimdi bu çeşitlendi; özetlersek; bizim şirketimizin ana faaliyet konusu şeker üretimi ve bu ana faaliyet dışında, raf ürünlere yönelik paketlenmiş şeker, çikolata,sıvı şeker, şekerleme, pudra şekeri, kandis şeker üretimimiz, arıcılığa yönelik arı şurubu üretimimiz, ilerde daha çok ürün çeşitliliğine ulaşacak dondurulmuş gıda üretimimiz, biyoetanol üretimimiz, yem üretimimiz, sulama sistemleri üretimimiz, tohum işleme tesisimiz var. Şimdilik biyoetanolle sınırlı, ancak fizibilitesi devam eden, biyogazdan elektrik üretimi, güneş enerjisi dahil yenilenebilir enerji yatırımları gündemimizde var. Halen üretime devam eden Şeker Süt ' ün yanı sıra yeni yatırım alanı olarak düşündüğümüz et, süt entegre tesisi yatırımımız var ve tüm bu ürünleri pazara ulaştıran bir pazarlama ağımız var.
Sermayenin kaynağı tarım
Tarımsal sanayinin ve sektörün durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
İlk önce şu tespiti yapmamız gerekir. Tarım sektörü ülkemize karşı sorumluluklarını yerine getirmiştir. Sanayisi, sermayesi olmayan bir ülkede üreterek sermaye biriktirmiş ve bütün sektörlere kaynak yaratmıştır. Bugün bu sektörün küresel piyasalarla rekabet edemediğini söylemek hem bu tarihi gerçeği inkârdır, hem de sektörün rekabet şartlarını olumsuz etkileyen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi gerçeğini görmezden gelmektir. Dünyanın gelişmiş ülkelerine bakın bu ülkelerin hem sanayi ürünleri ticaretinde hem de ürün borsalarında piyasaların en etkin aktörleri olduğunu göreceksiniz... Sanayi, hizmetler, tarım gibi sektörler bir birinin rakibi değil tamamlayıcısıdır. Bunlar milli ekonomi dediğimiz bütünün parçalarıdır. Bunların ürettiği her katma değer, gösterdiği her gelişme diğer sektörü de etkiler ve gelişimine katkı verir.
Dünyaya ırgat olmamak için çalışıyoruz
Anadolubirlik Holding ' in küresel rekabette Türk çiftçisine katkı verme amacını çıkarabilir miyiz?
Ülkemiz şartlarında en verimli tohumların, kuru tarıma yönelik dayanıklı ve yüksek verimli tohumların geliştirilmesi gerekiyor, çalışmalar yetersiz kalıyor. Biyoyakıt hammadde kaynağını oluşturabilecek bitkilerin enerji tarımı kapsamında üretim portfoyümüze kazandırılması gerekiyor, planlı bir çaba geliştirilemiyor. Gıda sanayinde, tarımsal sanayide, tekstil sanayinde nano teknoloji çalışmaları son sürat devam ediyor. Bu bilgileri siz üretmediğiniz müddetçe, dünyanın ırgatı olmaya mahkûmsunuz. Bu alanlarda hem tarım sektörünün hem ülkemizin bir sıçramaya, gelişime değil sıçramaya ihtiyacı olduğu açık. Bunu yapacak, bu sorumluluğu üstlenecek bir kurum ortaya çıkmazsa, sektörün ve işin sahibi olarak biz sorumluluk almaktan kaçınmayız.
Yatırımlarımızda sosyal boyut ticaretin önünde
1 milyon 700 bin çiftçinin lideri, kanaat önderi olarak hedefiniz nedir?
Varlık sebebimiz, ortaklarımızın alın terinin, emeğinin korunmasını sağlamaktır. Onun korunmadığını hissettiğimiz anda biz buna müdahale hakkını, kendimizde gördük ve görüyoruz. Bunlardan biri Türkiye içinde önemli bir örnektir: damla sulama tesisimizdir. Bu tesis üretime başlamadan önce pazarda fiyatlar akıl almaz şekilde yüksekti. Bizim tesisimiz piyasayı regüle etti. Ve Cihanbeyli ' de kurduğumuz bu tesisin üretime başlamasından sonra fiyatlar yaklaşık % 50 ucuzladı. Hammadde fiyatlarındaki büyük artışa rağmen fiyatlar yarı yarıya ucuzladı. Bir başka yatırım, dondurulmuş parmak patates üretimidir. Bu tesisimizin üretime başladığı ilk yılda patatesin fiyatı % 30 arttı. Yem tesisinin de, tohum işleme tesisinin de ana fikri budur. Ticari risk taşımayan, ancak sosyal boyutu ticari kaygının önünde olan yatırımlar.
Yeni isim tam da bizi tarif edecek nitelikte
İsim olarak da Anadolubirlik ismini aldınız. Bu ismin bir anlamı var mı?
Bu ismin bizi tam olarak tarif ettiğini düşünüyorum. Tabii ki çeşitli alternatifler gündeme geldi. Konya Şeker ulaştığı nokta ve koyduğu hedefler itibarıyla yerel ölçeğin ötesine geçmiş, ulusal bir şirket olma boyutunu aşarak, küresel boyutta bir şirket olma yolunda mesafe almıştır. O nedenle aldığı ismin de bu he-deflerle ve ulaştığı noktayla uyumlu olması gereki-yordu, bu birinci nedenidir. Bir diğer ve asıl neden ise bizim sermaye ve ortaklık yapımızdır. Konya Şeker ' in bir kooperatif şirketi olduğunu söylemiştim. Bizim ana sermayedarımız Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi dışında ortaklık yapımızı Türkiye geneline yayılmış Pancar Ekicileri Kooperatifleri ve Pankobirlik oluşturuyor. Yaklaşık 1 milyon 700 bin üretici ortağımız var. Ve bu ortaklarımız aileleriyle birlikte düşünüldüğünde 8-8,5 milyonluk bir nüfusa tekabül ediyor. Coğrafi olarak da Akdeniz, Ege ve Karadeniz ' in şeker pancarı tarımı yapılamayan sahil kesimi hariç ülkemizin yaklaşık % 90 ' ında örgütlü bir yapımız var. Ortaklarımız Anadolu ' nun her yerinde. O nedenle ismimizin ilk kelimesi Anadolu tam da coğrafi ve beşeri anlamda bizi tarif ediyor.
Konya Şeker ' deki hareketlilik ve dinamizmin kaynağı nedir ?
Konya Şeker sadece bir fabrika veya ticari işletmeler topluluğundan ibaret değil, Konya Şeker bir kooperatif şirketi ve Türk çiftçisinin bir iştiraki. Konya Şeker ' deki dinamizm sürekliliğe kavuşmuş bir dinamizmdir ve bu sürekli dinamizm de zaten yeni atılımları, yenilikleri beraberinde getirmektedir.
SERMAYE 420 MİLYON TL ' YE ÇIKTI
Konya Şeker özel bir şirket ve bu şirket yıllardır var. Ne değişti ki Holdingleşme zorunlu hale geldi?
On milyon sermaye ile kurulan Konya Şeker ' in sermayesi 420 milyon TL ' dir. Konya Şeker son on yılda ise dönem karlılığını yüzde 138 bin 229, cirosunu yüzde bin 351, özkaynaklarını yüzde 7 bin 403, sermayesini yüzde 11 bin 650, aktif büyümesini ise yüzde bin 384 oranında arttırmıştır. Bu başarı önemli bir başarıdır daha sistemli ve emin adımlarla büyümenin sistematiğini oluşturmak durumundasınız. Bunun için modern ve çağdaş bir yönetim yapılanması amacıyla farklı modellerli de değerlendirdik. Son 10 yıllık süreç bizi bu noktaya getirdi. Özetlersek; son on yılın ilk 4 yılı Konya Şeker ' in hamle yapabilmesi için hazırlık yaptığı dönemdir. Hazırlık dönemini iyi değerlendirdiğimiz için, projesinden, finansmanına, personel yapısından, pazar analizlerine kadar bir dizi etkeni doğru tercihler ve doğru sıralamayla ajandamızdaki sıralamayı takip ederek, etap etap uygulamaya geçiriyoruz.
170 MİLYON DOLARLIK TASARRUF
Tasarruftan elde ettiğiniz kaynak ne kadar?
On yılda Konya Şeker ' in ulaştığı tasarruf miktarı, rehabilitasyon yatırımlarının öneminin rakamla ifadesidir ve kapasite artışı, melasta kalan şeker oranının düşürülmesi, enerji ve işçilik giderlerinde yapılan tasarrufun miktarı; 170 milyon dolardır. Yapılan yatırımlara ilk ivmeyi bu kaynak vermiştir. Bu kaynak ile başlayan yatırım sürecinde iyi planlama ile her yatırımın bir diğerini finanse etmesi temin edilmiştir.
Türkiye ' nin en büyük şeker fabrikasında hangi ürünler üretilmektedir?
Konya Şeker on yıl önce sadece kristal şeker üretiyordu, şimdi bu çeşitlendi; özetlersek; bizim şirketimizin ana faaliyet konusu şeker üretimi ve bu ana faaliyet dışında, raf ürünlere yönelik paketlenmiş şeker, çikolata,sıvı şeker, şekerleme, pudra şekeri, kandis şeker üretimimiz, arıcılığa yönelik arı şurubu üretimimiz, ilerde daha çok ürün çeşitliliğine ulaşacak dondurulmuş gıda üretimimiz, biyoetanol üretimimiz, yem üretimimiz, sulama sistemleri üretimimiz, tohum işleme tesisimiz var. Şimdilik biyoetanolle sınırlı, ancak fizibilitesi devam eden, biyogazdan elektrik üretimi, güneş enerjisi dahil yenilenebilir enerji yatırımları gündemimizde var. Halen üretime devam eden Şeker Süt ' ün yanı sıra yeni yatırım alanı olarak düşündüğümüz et, süt entegre tesisi yatırımımız var ve tüm bu ürünleri pazara ulaştıran bir pazarlama ağımız var.
Sermayenin kaynağı tarım
Tarımsal sanayinin ve sektörün durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
İlk önce şu tespiti yapmamız gerekir. Tarım sektörü ülkemize karşı sorumluluklarını yerine getirmiştir. Sanayisi, sermayesi olmayan bir ülkede üreterek sermaye biriktirmiş ve bütün sektörlere kaynak yaratmıştır. Bugün bu sektörün küresel piyasalarla rekabet edemediğini söylemek hem bu tarihi gerçeği inkârdır, hem de sektörün rekabet şartlarını olumsuz etkileyen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi gerçeğini görmezden gelmektir. Dünyanın gelişmiş ülkelerine bakın bu ülkelerin hem sanayi ürünleri ticaretinde hem de ürün borsalarında piyasaların en etkin aktörleri olduğunu göreceksiniz... Sanayi, hizmetler, tarım gibi sektörler bir birinin rakibi değil tamamlayıcısıdır. Bunlar milli ekonomi dediğimiz bütünün parçalarıdır. Bunların ürettiği her katma değer, gösterdiği her gelişme diğer sektörü de etkiler ve gelişimine katkı verir.
Dünyaya ırgat olmamak için çalışıyoruz
Anadolubirlik Holding ' in küresel rekabette Türk çiftçisine katkı verme amacını çıkarabilir miyiz?
Ülkemiz şartlarında en verimli tohumların, kuru tarıma yönelik dayanıklı ve yüksek verimli tohumların geliştirilmesi gerekiyor, çalışmalar yetersiz kalıyor. Biyoyakıt hammadde kaynağını oluşturabilecek bitkilerin enerji tarımı kapsamında üretim portfoyümüze kazandırılması gerekiyor, planlı bir çaba geliştirilemiyor. Gıda sanayinde, tarımsal sanayide, tekstil sanayinde nano teknoloji çalışmaları son sürat devam ediyor. Bu bilgileri siz üretmediğiniz müddetçe, dünyanın ırgatı olmaya mahkûmsunuz. Bu alanlarda hem tarım sektörünün hem ülkemizin bir sıçramaya, gelişime değil sıçramaya ihtiyacı olduğu açık. Bunu yapacak, bu sorumluluğu üstlenecek bir kurum ortaya çıkmazsa, sektörün ve işin sahibi olarak biz sorumluluk almaktan kaçınmayız.
Yatırımlarımızda sosyal boyut ticaretin önünde
1 milyon 700 bin çiftçinin lideri, kanaat önderi olarak hedefiniz nedir?
Varlık sebebimiz, ortaklarımızın alın terinin, emeğinin korunmasını sağlamaktır. Onun korunmadığını hissettiğimiz anda biz buna müdahale hakkını, kendimizde gördük ve görüyoruz. Bunlardan biri Türkiye içinde önemli bir örnektir: damla sulama tesisimizdir. Bu tesis üretime başlamadan önce pazarda fiyatlar akıl almaz şekilde yüksekti. Bizim tesisimiz piyasayı regüle etti. Ve Cihanbeyli ' de kurduğumuz bu tesisin üretime başlamasından sonra fiyatlar yaklaşık % 50 ucuzladı. Hammadde fiyatlarındaki büyük artışa rağmen fiyatlar yarı yarıya ucuzladı. Bir başka yatırım, dondurulmuş parmak patates üretimidir. Bu tesisimizin üretime başladığı ilk yılda patatesin fiyatı % 30 arttı. Yem tesisinin de, tohum işleme tesisinin de ana fikri budur. Ticari risk taşımayan, ancak sosyal boyutu ticari kaygının önünde olan yatırımlar.
Yeni isim tam da bizi tarif edecek nitelikte
İsim olarak da Anadolubirlik ismini aldınız. Bu ismin bir anlamı var mı?
Bu ismin bizi tam olarak tarif ettiğini düşünüyorum. Tabii ki çeşitli alternatifler gündeme geldi. Konya Şeker ulaştığı nokta ve koyduğu hedefler itibarıyla yerel ölçeğin ötesine geçmiş, ulusal bir şirket olma boyutunu aşarak, küresel boyutta bir şirket olma yolunda mesafe almıştır. O nedenle aldığı ismin de bu he-deflerle ve ulaştığı noktayla uyumlu olması gereki-yordu, bu birinci nedenidir. Bir diğer ve asıl neden ise bizim sermaye ve ortaklık yapımızdır. Konya Şeker ' in bir kooperatif şirketi olduğunu söylemiştim. Bizim ana sermayedarımız Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi dışında ortaklık yapımızı Türkiye geneline yayılmış Pancar Ekicileri Kooperatifleri ve Pankobirlik oluşturuyor. Yaklaşık 1 milyon 700 bin üretici ortağımız var. Ve bu ortaklarımız aileleriyle birlikte düşünüldüğünde 8-8,5 milyonluk bir nüfusa tekabül ediyor. Coğrafi olarak da Akdeniz, Ege ve Karadeniz ' in şeker pancarı tarımı yapılamayan sahil kesimi hariç ülkemizin yaklaşık % 90 ' ında örgütlü bir yapımız var. Ortaklarımız Anadolu ' nun her yerinde. O nedenle ismimizin ilk kelimesi Anadolu tam da coğrafi ve beşeri anlamda bizi tarif ediyor.
