Yaz aylarının gelmesiyle birlikte ‘kabak karpuz’ tartışmaları yeniden başladı. Denizli Toptancı Hali’nde ‘kabak karpuz satana 50 bin lira ağız tadını bozma cezası’ uygulaması, aşılı karpuzla ilgili tartışmaları yeninden gündeme taşıdı.
Konunun bazı ulusal gazetelerde yer alması, fidecilerin tepkisine yol açtı. Sektörün çatı kuruluşu olan Fidebirlik Yönetim Kurulu Başkanı Dr. K. Savaş Titiz, karpuzdaki tat sorununun aşılı fideden değil, olgunlaşmadan yapılan hasattan kaynaklandığını bildirdi.
Titiz, yaptığı yazılı açıklamada, birkaç yıldır erkenci karpuzun piyasaya verildiği dönemlerde basında benzer sansasyonel haberlerin çıktığını belirtti. Çukurova’nın, Türkiye’nin en önemli karpuz üretim bölgesi olduğunu kaydeden Titiz, “Bu bölgede üretilen karpuzun yüzde 80’i aşılı olup, üretimin yüzde 50’si de İstanbul’a sevk ediliyor. Bu bölge de tat sorununun yaşandığı dönemlerde erkenci karpuz yetiştiriciliği yapan en önemli bölgemizdir ve bu dönemde pazara erken girme çabasıyla olgunlaşmasını tamamlamadan yapılan hasad, tat sorununa yol açan en önemli faktördür.” dedi.
Savaş Titiz, son yıllarda bu olumsuz durumdan mağdur olan İstanbul Hali’ndeki birçok komisyoncunun, karpuz alımını fiyat garantisi ile yaparak sorunun önüne geçtiğini hatırlattı. Komisyoncuların, gelen karpuzun tat sorunu arz etmesi halinde gönderene iade etme sözü aldığını aktaran Birlik Başkanı Titiz, bu ürünlerin çoğu kez üretim yerlerine geri gönderilmeyerek Anadolu’daki daha küçük üçüncü pazarlara yönlendirildiğini ileri sürdü. İstanbul’da komisyoncuların yaptığı uygulama sayesinde problemin azaldığını ve tat sorununun aşılı karpuzdan değil, henüz olgunlaşmamış ürünün erken hasadından kaynaklandığının anlaşıldığını ifade eden Titiz, fideciler ve bölge tarım teşkilatlarının konuyla ilgili çiftçileri bilinçlendirilme çabası içerisinde olduğunu kaydetti. Titiz, bu vesileyle sorunun büyük oranda ortadan kalktığını vurguladı.
‘HASTALIKLARA KARŞI AŞILI FİDE KULLANIMI KAÇINILMAZ’
Çukurova’daki karpuz üretim alanlarındaki toprakların dörtte üçünün birçok toprak kökenli hastalıkla bulaşık durumda olduğunu dile getiren Titiz, şöyle devam etti: “Aşılı fide, bu hastalıklara mukavemet sağlıyor. Aşısız fideye geri dönülmesi halinde, Çukurova’daki üretim alanlarının ancak yüzde 25’inde üretim imkanı bulunabilir. Bu durum da fiyatların tüketiciler için kabul edilemeyecek mertebelere çıkmasına neden olacak. Bu nedenle aşılı fide kullanımı kaçınılmaz olmaktadır.”
Aşılı fidenin, dünyadaki önemli karpuz üreticisi ülkelerin çoğunda kabul gören bir teknik olduğuna işaret eden Titiz, “Bu ülkelerin hiçbirisinde aşılı karpuzdan dolayı tadın azaldığı gibi bir olgu da yoktur.” dedi.
Titiz, karpuzda olgunlaşmamış ürün hasadının önüne geçecek her türlü tedbirin alınması gerektiğini vurgulayarak, “Pazara yeni sürülen çeşitlerde erkenciliğin yanı sıra, tüketici açısından önemli olan tat ve kalitenin de değerlendirilmesini zorunlu görüyoruz. Anadolu’nun diğer hallerinin de İstanbul hali gibi hiç olmazsa erken sezonda tat ve kalite garantili alımlara yönelmelerini öneriyoruz.” açıklamasında bulundu.
Konunun bazı ulusal gazetelerde yer alması, fidecilerin tepkisine yol açtı. Sektörün çatı kuruluşu olan Fidebirlik Yönetim Kurulu Başkanı Dr. K. Savaş Titiz, karpuzdaki tat sorununun aşılı fideden değil, olgunlaşmadan yapılan hasattan kaynaklandığını bildirdi.
Titiz, yaptığı yazılı açıklamada, birkaç yıldır erkenci karpuzun piyasaya verildiği dönemlerde basında benzer sansasyonel haberlerin çıktığını belirtti. Çukurova’nın, Türkiye’nin en önemli karpuz üretim bölgesi olduğunu kaydeden Titiz, “Bu bölgede üretilen karpuzun yüzde 80’i aşılı olup, üretimin yüzde 50’si de İstanbul’a sevk ediliyor. Bu bölge de tat sorununun yaşandığı dönemlerde erkenci karpuz yetiştiriciliği yapan en önemli bölgemizdir ve bu dönemde pazara erken girme çabasıyla olgunlaşmasını tamamlamadan yapılan hasad, tat sorununa yol açan en önemli faktördür.” dedi.
Savaş Titiz, son yıllarda bu olumsuz durumdan mağdur olan İstanbul Hali’ndeki birçok komisyoncunun, karpuz alımını fiyat garantisi ile yaparak sorunun önüne geçtiğini hatırlattı. Komisyoncuların, gelen karpuzun tat sorunu arz etmesi halinde gönderene iade etme sözü aldığını aktaran Birlik Başkanı Titiz, bu ürünlerin çoğu kez üretim yerlerine geri gönderilmeyerek Anadolu’daki daha küçük üçüncü pazarlara yönlendirildiğini ileri sürdü. İstanbul’da komisyoncuların yaptığı uygulama sayesinde problemin azaldığını ve tat sorununun aşılı karpuzdan değil, henüz olgunlaşmamış ürünün erken hasadından kaynaklandığının anlaşıldığını ifade eden Titiz, fideciler ve bölge tarım teşkilatlarının konuyla ilgili çiftçileri bilinçlendirilme çabası içerisinde olduğunu kaydetti. Titiz, bu vesileyle sorunun büyük oranda ortadan kalktığını vurguladı.
‘HASTALIKLARA KARŞI AŞILI FİDE KULLANIMI KAÇINILMAZ’
Çukurova’daki karpuz üretim alanlarındaki toprakların dörtte üçünün birçok toprak kökenli hastalıkla bulaşık durumda olduğunu dile getiren Titiz, şöyle devam etti: “Aşılı fide, bu hastalıklara mukavemet sağlıyor. Aşısız fideye geri dönülmesi halinde, Çukurova’daki üretim alanlarının ancak yüzde 25’inde üretim imkanı bulunabilir. Bu durum da fiyatların tüketiciler için kabul edilemeyecek mertebelere çıkmasına neden olacak. Bu nedenle aşılı fide kullanımı kaçınılmaz olmaktadır.”
Aşılı fidenin, dünyadaki önemli karpuz üreticisi ülkelerin çoğunda kabul gören bir teknik olduğuna işaret eden Titiz, “Bu ülkelerin hiçbirisinde aşılı karpuzdan dolayı tadın azaldığı gibi bir olgu da yoktur.” dedi.
Titiz, karpuzda olgunlaşmamış ürün hasadının önüne geçecek her türlü tedbirin alınması gerektiğini vurgulayarak, “Pazara yeni sürülen çeşitlerde erkenciliğin yanı sıra, tüketici açısından önemli olan tat ve kalitenin de değerlendirilmesini zorunlu görüyoruz. Anadolu’nun diğer hallerinin de İstanbul hali gibi hiç olmazsa erken sezonda tat ve kalite garantili alımlara yönelmelerini öneriyoruz.” açıklamasında bulundu.
