Sarımsak Yetiştiriciliği


Arkadaşlar sarımsağın kilosu İstanbul ve Ankara hal inde 5 lira, İzmir hal inde 3 liraymış. Getirisi çok yüksek. Yetiştirmek isteyene faydalı bilgiler.

Faydalı bir döküman : http://cygm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/bahcecilik/moduller/sarimsak_yetistiriciligi.pdf

Yazılar agaclar.net ten alıntı : http://www.agaclar.net/forum/sebzeler/4052.htm

SARIMSAK

Kültür sebzeleri arasında yemeklik ve ilaç olarak kullanılan sarımsak çok eski zamanlardan beri bilinen bizde ve diğer Akdeniz memleketlerinde bol miktarda tüketilen bir sebzedir.

ILIK İKLİMİ SEVER

Sarımsak ılımlı iklimden hoşlanır. Sıcaklığın 15-20°C olması yeterlidir. Bilindiği gibi sarımsak tohum bağlamaz.

Resim 1. Edirne sarımsak çeşidinin görünümü.

23073d1193333032-6.jpg




OPTİMUM 15-20°C İSTER

Bitkinin yeşil aksamı, 15°C üzerindeki sıcaklıkta iyi gelişme gösterir. 25°C den sonraki sıcaklıklar gelişmeyi yavaşlatır. Sarımsak diş halinde iken -10°C kadar düşük sıcaklıklara dayanabilir. Bitki halinde ancak -3, -4°C sıcaklığa karşı kendini korur. Düşük sıcaklıklar uzun süre devam ederse 0°C nin hemen altında donmaya başlarlar.

Sarımsak uzun gün bitkisidir. Diş verimini arttırmak için sıcaklığın biraz yüksek olması, sulamanın az olması ya da hiç yapılmaması, yeteri kadar gübre verilmesi gerekmektedir. Belirtilen sıcaklık için ülkemizin iklimi uygun olup, suyun kontrollü verilmesi ve düzenli gübreleme üreticilerimizi ilgilendirmektedir.

ORGANİK MADDELİ TOPRAK

Fazla ağır, killi ve su tutan topraklarda, başlar güzel oluşamaz. Bitki gelişmesi yavaşlar. Sarımsak yetişmesi sırasında organik gübrelenmeden hoşlanmaz. Ama toprakta organik maddenin bulunmasını ister. Bu yüzden % 5 humus içeren kumlu-tınlı topraklarda iyi yetişir. Toprakta fazla nem bulunmamalıdır. Asitliğin nötr olması gereklidir. Fazla asit ve bazik topraklarda gelişme yavaşlar.

TOPRAK TAHLİLİNE GÖRE GÜBRE

Sarımsak ticaret gübresinden hoşlanan bir sebzedir. Organik gübreler bir önceki ürüne atılırsa daha iyi sonuç alınır. Sarımsağın. azot, potasyum ve fosfora ihtiyacı fazladır.

- Gelişmenin başlangıcında azot isteği fazla olup giderek azalır. Baş bağladıktan sonra özellikle hasata yakın azot miktarı azaltılmalıdır.

- Bu dönemde potasyuma olan ihtiyaç artmıştır. Potasyum ilerde başın depolanma gücünü arttırır. lyi bir ürün için tınlı-kumlu bir toprağa 20 kg/da azot, 25 kg/da potasyum ve 10 kg/da fosforlu gübre atılmalıdır.

GÜBRE YETERSİZ OLURSA!

Besin maddesi oranı düştüğü zaman, dişler küçük ve cılız kalır, bir baştaki diş adeti çoğalır, başlar depolama sırasında çabuk koflaşır, saklama müddeti kısalır.

ÜRETİM SADECE DIŞ İLE YAPILIR

Sarımsak, sadece dişlerle üretilir. Dişler gövde üzerinde veya çiçek sürgünü üzerinde oluşmuştur. Üretimde daha çok gövde üzerinde oluşan ve sarımsağın başını meydana getiren esas dişler kullanılır.

DİŞLER NORMAL İRİLİKTE OLMALI

Üretimde kullanılacak sarımsak dişleri belli bir büyüklükte olmalıdır. Dişler fazla dolgun ve fazla küçük ve zayıf olursa istenen ürün elde edilmez. Fazla büyük dişler çabuk çiçek sapı meydana getirir. Zayıf ve küçük dişler ise, iyi bir bitki oluşturmaz ve verim düşüklüğü meydana getirir.

DİŞLER 18-20°C DE DEPOLANMALI

Bir başta 10-15 adet diş bulunması, arzu edilen bir durumdur. Bu tip sarımsak 20-25 gr büyüklüktedir. Üretimde kullanılacak dişler 18- 20°C sıcaklıkta depolanmış olmalıdır.

TEK VEYA ÇİFT SIRA EKİM

Sarımsak dişleri tek veya çok sıralı ekilir. Tek sıra 20-40 cm sıra arası ve 5-10 cm sıra üzeri mesafelerde, şayet makinalı tarım yapılıyorsa çok sıralı ve 120-150 cm genişlikteki tahtalar üzerine sıra üzeri ve sıra arası mesafeler 10'ar cm olmak üzere 12-15 sıra yapılır.

DEKARA 60-90 KG DİŞ

Çok sıralı ekimde birim sahadan daha fazla ürün elde edilir. 1 dekar yere orta büyüklükte diş kullanıldığı zaman tek sıraya 55-60 kg, çok sıraya 75-90 kg diş hesaplanır. Dişler tek tek dikilir. Sivri kısmı yukarı, yassı kısmı aşağıya gelecek şekilde, diklemesine dikilir. Dikim derinliği 3-4 cm dir. Kuru topraklarda derinlik 5 cm ye kadar indirilebilir.

DİKİM NE ZAMAN?

Sarımsaklar ılımlı iklimlerde Kasım ayından itibaren, soğuk ve toprakta don yapan yerlerde Nisan'dan sonra dikilir.

ANCAK GEREKİRSE SU VERİLİR


Ülkemizde kıraçta yetiştiricilik yapıldığından, sadece yağmur suyundan yararlanılır. Şayet sulama yapılacaksa o zaman, tahtalar 80- 100 cm genişlikte ve her tahtaya 20-40 cm derinlikte bir ark hesaplanır. Su sızdırma olarak verilir. Tek sıra dikim yapıldığında 20-40 cm sıra arasında bitkiler büyüyüp 10-15 cm boy aldığında boğaz doldurma yaparak 10-15 cm derinlikte çizgiler açılır.Su bu çizgilere verilir.

ÇAPA VE YABANCI OT

Kurak yetiştiricilikte 2-3 çapa yeterlidir. Bitkiler toprak yüzünü kapatıncaya kadar, yabancı otlarla mücadele ve birde yağmur yağdıktan sonra kaymak tabakası için çapa yapılır. Sulu şartlarda her sulamadan sonra bir çapa yapılmalıdır. Sarımsakta ilk çapa önemlidir.Genç devrede yabancı ot bulundurulmamalı ve kaymak tabakası oluşturulmamalıdır.

HASAT ZAMANI EKİM ZAMANINA BAĞLIDIR

Başların olgunluğu ekim zamanına bağlı olarak değişir. Normalde en erken olgunlaşma taze yeşil sarımsak için Şubat sonu ve geç ekimde ise Haziran başıdır. Başların olgunlaşması ve hasatı en erken Mayıs sonu, Haziran başı, geç ekimde ise Temmuz sonu ve Ağustos başıdır.

Sarımsak çeşitlerine göre ya toprak içinde 2/3 kısmı kalacak şekilde veya toprak üstünde baş oluşturur. Seyrek dişli başların hasatı oldukça güçtür. Yalnız bu tipler genelde toprak üstünde ba; oluşturur. Sık başlı olanlar daha kolay hasat edilir.

ÇAPA İLE SOKELİM

Toprak içinde baş oluşturanlar elle çekilmemeli, çapa ile çıkartılmalıdır. Hasat öncesi sarımsak sapları aynen soğanda olduğu gibi yatırılır. Böylece dişlerin daha fazla olgunlaşması sağlanır. Saplar iyice kuruyunca güneşli ve kum havada hasat yapılır.

Resim 2.Örgü yapılarak depo veya pazara hazırlanmış sarımsaklar.

23074d1193333032-7.jpg


İYİ KURUTALIM

Ürün 4-5 gün tarla üstünde bırakılarak iyice kurutulur. Yağışlı bölgelerde ürün kapalı yerlerde serilerek kurutulur.

- lyi bir çeşit ve uygun bakım şartlarında dekardan 700-1200 kg kuru baş sarımsak alınır.

33805d1207076713-29032008279.jpg


ÖNEMLİ SARIMSAK ÇEŞİTLERİ

Kastamonu Sarımsağı
Pembe beyaz kabuklu, acı, kışa da dayanıklı olan sarımsak ihracata elverişlidir. Orta Kuzey Anadolu'da, özellikle Kastamonu'da çok üretilir. iç ve dış piyasada en fazla aranan bir türdür.

Edirne Sarımsağı
Beyaz, bej kabuklu, orta irilikte (25 gr kadar) sıkı başlı bir sarımsaktır. Kuru madde oranı % 37.5 tur. Trakya ve Marmara yöresinde üretimi geniş çapta yapılır.

Balıkesir Sarımsağı
Beyaz, kirli siyah kabuklu, gevşek yapılı, taze tüketime uygun bir türdür. Fazla dayanıklı olmayan bu sarımsak Marmara'nın Güney'inde çok üretilir.

Kara sarımsak
Taze sarımsak elde etmek üzere yetiştirilen iri dişli bir türdür. Tadı acı olan sarımsak yurdumuzda çok ekilir.

İspanyol Sarımsağı
Avrupa'da çok yetiştirilen makbul bir sarımsaktır. Bizde de tarıma alınma denemeleri yapılmalıdır.

Tunceli sarımsağı
Munzur Dağları'nda yetişen ender bitki türlerinden biri olan Tunceli sarımsağı, bilim otoritelerine göre kültür sarımsağının atası. Bu dağ sarımsağı, yalnızca Tunceli ili Ovacık ilçesi ve Erzincan sınırında yetişiyor.
Tunceli sarımsağı, bir çeşit dağ sarımsağı. Bu tür, 1980'li yıllarda keşfedildi. Tunceli sarımsağının tek dişli başları, kabuklarının arasında da küçük dişçikleri var. Kabuk sayısı kültür sarımsağından daha az. Tunceli sarımsağı 1500-2000 metre yükseklikte, drenajlı ve taşlı-çakıllı yerlerde kendiliğinden yetişiyor. Bugüne kadar doğada nasıl çoğaldığı da tespit edilemedi.

sarimsak_A_2.jpg

sarimsak_B_2.jpg
 
Ynt: Sarımsak Yetiştiriciliği

Yoğurtlu bir hamurişi veya cacık gibi yiyeceklerimiz sarımsaksız olurmu ki ? Soğan ve sarımsağın en önemli özelliklerinden birisi de antiseptik özelliklerinin bulunması. :)
 

Benzer Konular