10.03.2015 - 02:30
Milliyet.com.tr »
Ekonomi Ana Sayfa »
Ekonomi Yazarları »
Yaman Törüner yaman.toruner@milliyet.com.tr
Muhteşem Türk
17. yüzyılın en muhteşem gemilerinden 4 adedi Grand Turk (Büyük Türk) adı ile anılıyordu. Gemilerin ilki, 1781de ABDde Salemli zengin Elias Hasket Derby tarafından denize indirildi. Osmanlı Devleti ve Osmanlı padişahları o döneme damgasını vurmuş, güç sembolü durumundaydılar. Hatta Osmanlı pasaportlarında bile imparatorluğun mensupları, Büyük Türk olarak anılırlardı. Devrin en büyükleri olan bu gemilere, o nedenle Grand Turk (Büyük Türk-Muhteşem Türk) adı verildi.
Grand Turk adı verilen yelkenli gemilerin sayısı 1788e kadar 4 adede çıktı. Grand Turkler zamanla, Çin ile yapılan ticaretin önemli bir bölümünü gerçekleştirmeye başladı. Grand Turk I, Amerikan Bağımsızlık Savaşının kazanılmasında da önemli rol oynadı.
Grand Turkler inşa edilmeden önce, Derbynin 26ya yakın ticaret gemisi vardı ve bu gemileri İngilizlere vergi vererek işletebiliyordu. Mayıs 1781de denize indirilen ilk Grand Turk, korsanlara ve diğer saldırılara karşı en güçlü silahlarla donatılmıştı ve gemide 120 denizci çalışıyordu. Zamanın sıradan gemileri sadece 25 tayfayla yola çıkıyordu.
İngilizlere karşı savaşın başlamasıyla, Grand Turk I, Kaptan Thomas Simmons yönetiminde denize açıldı; 13 Haziran 1781 tarihinde Defians ve Venus adlı İngiliz gemilerini ele geçirdi. Geminin kaptanı ve mürettebatı başarıları nedeniyle, ABD hükümeti tarafından mükâfatlandırıldı.
Grand Turk Iin yeni kaptanı Joseph Pratt oldu. Pratt ve tayfası, 22 ay içinde en az 16 İngiliz gemisini ele geçirdi ve İngilterenin ticaretine önemli bir darbe vurdu.
Çin ile ticaret
Grand Turk Iin Çine ilk seferi 1786da gerçekleşti. Çine ulaşmayı başarmış olan üçüncü Amerikan gemisi oldu. 1786 Ağustosunda, Grand Turk II ve III denize indirildi ve büyük kârlarla Bostondan Çine et, patates, un, peynir taşımaya başladılar.
Grand Turk I, değerinin iki katı bir para teklif edilince, Derbynin oğlu tarafından 13.000 dolara bir Fransız tüccara satıldı ve muhtemelen adı değiştirildi.
Aşağıda resmi görülen Grand Turk I, Titanic, Santa Maria, Golden Hind gibi dünya gemicilik tarihi kronolojisinde yer alan gemilerden biri oldu. Grand Turk gemilerinin dördü de birbirinin benzeriydi. Ticaret gemisi olarak kullanıldıklarında, her seferinde kendi değerinin iki katı kadar kâr ediyorlardı.
Milliyet.com.tr »
Ekonomi Ana Sayfa »
Ekonomi Yazarları »
Yaman Törüner yaman.toruner@milliyet.com.tr
Muhteşem Türk
17. yüzyılın en muhteşem gemilerinden 4 adedi Grand Turk (Büyük Türk) adı ile anılıyordu. Gemilerin ilki, 1781de ABDde Salemli zengin Elias Hasket Derby tarafından denize indirildi. Osmanlı Devleti ve Osmanlı padişahları o döneme damgasını vurmuş, güç sembolü durumundaydılar. Hatta Osmanlı pasaportlarında bile imparatorluğun mensupları, Büyük Türk olarak anılırlardı. Devrin en büyükleri olan bu gemilere, o nedenle Grand Turk (Büyük Türk-Muhteşem Türk) adı verildi.
Grand Turk adı verilen yelkenli gemilerin sayısı 1788e kadar 4 adede çıktı. Grand Turkler zamanla, Çin ile yapılan ticaretin önemli bir bölümünü gerçekleştirmeye başladı. Grand Turk I, Amerikan Bağımsızlık Savaşının kazanılmasında da önemli rol oynadı.
Grand Turkler inşa edilmeden önce, Derbynin 26ya yakın ticaret gemisi vardı ve bu gemileri İngilizlere vergi vererek işletebiliyordu. Mayıs 1781de denize indirilen ilk Grand Turk, korsanlara ve diğer saldırılara karşı en güçlü silahlarla donatılmıştı ve gemide 120 denizci çalışıyordu. Zamanın sıradan gemileri sadece 25 tayfayla yola çıkıyordu.
İngilizlere karşı savaşın başlamasıyla, Grand Turk I, Kaptan Thomas Simmons yönetiminde denize açıldı; 13 Haziran 1781 tarihinde Defians ve Venus adlı İngiliz gemilerini ele geçirdi. Geminin kaptanı ve mürettebatı başarıları nedeniyle, ABD hükümeti tarafından mükâfatlandırıldı.
Grand Turk Iin yeni kaptanı Joseph Pratt oldu. Pratt ve tayfası, 22 ay içinde en az 16 İngiliz gemisini ele geçirdi ve İngilterenin ticaretine önemli bir darbe vurdu.
Çin ile ticaret
Grand Turk Iin Çine ilk seferi 1786da gerçekleşti. Çine ulaşmayı başarmış olan üçüncü Amerikan gemisi oldu. 1786 Ağustosunda, Grand Turk II ve III denize indirildi ve büyük kârlarla Bostondan Çine et, patates, un, peynir taşımaya başladılar.
Grand Turk I, değerinin iki katı bir para teklif edilince, Derbynin oğlu tarafından 13.000 dolara bir Fransız tüccara satıldı ve muhtemelen adı değiştirildi.
Aşağıda resmi görülen Grand Turk I, Titanic, Santa Maria, Golden Hind gibi dünya gemicilik tarihi kronolojisinde yer alan gemilerden biri oldu. Grand Turk gemilerinin dördü de birbirinin benzeriydi. Ticaret gemisi olarak kullanıldıklarında, her seferinde kendi değerinin iki katı kadar kâr ediyorlardı.
