Çankırı Ahî Yâren Kültürü Ve Meclisi...

Sevgi ve kardeşlik hamurunun, birlik ve dayanışma potasında yoğrularak , İslam ahlak ve fazileti ile şekillenmesinden meydana gelen çelik yürekli Anadolu insanlarının bir araya gelerek belirli ilke ve kurallar üzerine inşa ettiği, özel mekanlarda yaşanan milli kültür mirasımızın bir müessesesi, Oğuzlardan günümüze ulaşan ilim ve irfan yuvası milli ahilik müessesesinin bir şubesidir Yaran.

*Yâren Kurumu; 12’nci yüzyıldan itibaren varlığı hissedilen Ahilik ve Fütüvvet Kurumları (Arap Gençlik Kurumu) ile münasebetleri görülmesine rağmen, onlardan farklı, kendine özgü millî bir kimliği bulunan sosyal bir kurumdur.
*Kökü Arap toplumuna dayanan ve Anadolu’da yeni bir çizgiyle ortaya çıkan Fütüvvet ile orijini daha çok Türk kültürü olan Ahilik ve Yâren Kurumları birer tarikat değildir.
*Bu kurumların; dinî, ahlâkî, iktisadî ve sosyal prensipleriyle öz kaynaklarından biri din’dir. *Tarikatların özünün de aynı kaynak olması, benzer çizgilerin görülmesine sebep teşkil eder. *Fütüvvet, Ahilik ve Yâren Kurumlarının arasındaki en önemli benzerlik şudur:
*“Sofra, el ve kapı açık; Göz, dil ve bel kapalı.”
Yâren (=Yârân) kelimesinin anlamları:
1) Yârlar, sevgililer, dostlar, arkadaşlar (Farsça kökenli)
2) Erkekler, Yiğitler (Türkçe kökenli


YÂREN MECLİSİ’NİN KURULUŞU
*Her yılın Eylül, Ekim aylarında ilk toplantı (Erfene = Ferfene) yapılır.
*Bu toplantıya, daha önce Yâren Meclisleri’nde bulunmuş orta yaş grubu insanlar katılır. Bu ilk toplantıda, genellikle sözü geçerli, yaşlı biri “Bu yıl ocak yakalım.”, “Bu yıl Yâren yiyelim.” diyerek söze başlar
*Erfene- adı verilen Yâren’in ilk toplantısında; gelecek bahara kadar yapıla-cak çalışmalar, Yâren’de yenecek yemekler, Yâren Evi ya da Yâren Odası’nın mefru-şatı, Yâren üyelerinin adap ve erkânı ile ilgili ön konuşmalar yapılır. Yâren üyelerinin bütün sezon boyunca uyacağı kurallar tespit edilir.
*Ayrıca, Başağalar, Yâren Reisi ve Yâren Üyelerinin seçimi yapılır
*Yâren üyelerinin sayısı; il merkezi, ilçe ve köylerde farklı olmakla birlikte Yâren Meclisi, esas itibariyle 24 kişiden meydana gelir. Bu sayı; Oğuzlar’ın 24 boyunu sembolize eder. *Ekonomik zorluklardan dolayı, köylerdeki Yâren sayısının 50’ye kadar çıktığı da gözlemlenir.
*Yâren’in ilk toplantısında “Çavuş” ve “Sazende Heyeti” de tespit edilir.
*Bunlar; genellikle ücreti mukabilinde tutulur ve esas itibariyle Yâren Meclisi üyelerinden sayılmazlar.
*Çavuş; Yâren Meclisi’ nin temizliğinden, düzeninden, çay ve kahve ikramlarından, yemeklerin hazırlanmasından ve oyunlarda “tura” vurma hizmetlerinden sorumludur. *Çavuş; Yâren’in her türlü durumunu Küçük Başağa’ya ya da Yâren Reisi’ne aktarır.



BÜYÜK BAŞAĞA:
*Genellikle Yâren Meclisi’nin en yaşlı üyesidir.
*Halk ifadesi ile Yâren yemiş, adap ve erkân bilen, otoriter bir özelliği bulunur.
*Daha çok, küçük hareket ve sezilmeyen işaretlerle Yâren Meclisi’ni sevk ve idare eder. *Sosyal hayat içinde de bütün yârenlerin yönlendiricisi ve baş danışmanıdır.
*Kurulacak mahkemede ise Yargıç görevini üstlenir.



KÜÇÜK BAŞAĞA:
*Yaş ve mevki itibariyle Büyük Başağa’dan küçüktür.
*Yâren organizasyonunun önemli bir bölümü ona aittir.
*Yâren üyeleri ile Büyük Başağa arasındaki iletişimi sağlar.
*İşlerin yürütülmesinde “Çavuş” ona yardım eder.
*Yârenlerin günlük işleriyle de ayrıca ilgilenir.
*Kurulacak mahkemede ise “Savcı” görevini üstlenir.


çankırımız için çok önemli bir topluluk


çankırı kültürü yaren gecesi


çankırımızın yarenleri


çankırı kültürü yaren gecesi


çankırı yarenler (iş merkezi)


Çankırı - Yapraklı Yaren Meclisi


ÇANKIRI AHİ YAREN TEMPO TV TEKERLEME

AHİ YARAN MECLİSİ ÇANKIRI
 

Benzer Konular