Gelişim noktalarının dumurlaşması (ölümü) bor (B) elementinin noksanlığında görülen bir durumdur. Kalsiyum ve bor sinerjizm ile işlevlerini yerine getirdikleri için çok ağır kalsiyum noksanlıklarında hem bor işlevlerini potansiyeli kadar yerine getiremeyeceği için hem de hücre duçarları güçsüz olacağı için bir miktar dumurlaşma gözlenir.
Topraktaki borun 1-2.4 ppm, bitki bünyesinde kuru maddede 20-100 ppm olması istenir. Eğer bor toprakta zaten azsa bor noksanlığından ötürü dumurlaşma görmek normaldir. Bunun dışında 6-7 pH bandından uzaklaştıkça, kireç ideal sınırından yukarı çıktıkça ve organik maddede %3 seviyelerinden aşağı doğru düştükçe bor alımı azalmaktadır. Sulama suyu kalitesizliği ve düzensizliği bitki köklerinden alınan borun taşınımını yavaşlatır ki zaten bor immobil bir element olduğu için bitki bünyesinde taşınması yavaş ve zordur. Aşırı gün ışığı koşullarında da bitki bünyesine alımı azalmaktadır. Bunun yanında çok düşük kalsiyum koşullarında da borun etkinliği azalacağı için yine dumurlaşma gözlenebilir. Esasında bor ve kalsiyum hücre duvarının yapısında görev alarak özellikle bitkinin gelişim noktasının dayanıklılığı ve canlılığını sağlar. Borun yeterli alınamadığı durumlarda yeni hücrelerde hücre duvarı normal olması gereken kadar dayanıklı olmayacağı için hücre duvarı zayıf hücreler zamanla ölür, dumura uğrar. Aşağıdaki resimde görebilirsiniz.
Problemin çözümü için eğer gerekliyse kalsiyum gübrelemesi topraktan veya yapraktan yapılabilir. Bunun dışında borun toprakta şiddetli antagonizm durumunda, toprağa verilecek şelatlı bir gübresi yoktur. Yani toprağa bor verilse bile tekrar bağlanır. Toprakta antagonizm varken yapraktan tarla bitkilerine 200gr boraks, borik asit, etidot-67 verilebilir. Toprakta antagonizm yokken de yine aynı gübreler toprağa verilebilir.
KAYNAKLAR:
-Barut Hatun vd. Bitkisel Üretimde Bor. 2018
-Güneş Aydın vd. Bor elementinin bitkiler için önemi. 2017
- https://www.drt.com.tr/TeknikBilgi.aspx?page=Bor
- https://sorhocam.com/mobil/konu.asp?sid=776&bitkilerde-bor-noksanligi.html
- Zengin Mehmet. Bitki Besleme ve Gübreleme 57-60.s . 2021
- Prof. Dr. Mehmet ZENGİN’in Bitki Besleme Gübreleme ders anlatımı.
Topraktaki borun 1-2.4 ppm, bitki bünyesinde kuru maddede 20-100 ppm olması istenir. Eğer bor toprakta zaten azsa bor noksanlığından ötürü dumurlaşma görmek normaldir. Bunun dışında 6-7 pH bandından uzaklaştıkça, kireç ideal sınırından yukarı çıktıkça ve organik maddede %3 seviyelerinden aşağı doğru düştükçe bor alımı azalmaktadır. Sulama suyu kalitesizliği ve düzensizliği bitki köklerinden alınan borun taşınımını yavaşlatır ki zaten bor immobil bir element olduğu için bitki bünyesinde taşınması yavaş ve zordur. Aşırı gün ışığı koşullarında da bitki bünyesine alımı azalmaktadır. Bunun yanında çok düşük kalsiyum koşullarında da borun etkinliği azalacağı için yine dumurlaşma gözlenebilir. Esasında bor ve kalsiyum hücre duvarının yapısında görev alarak özellikle bitkinin gelişim noktasının dayanıklılığı ve canlılığını sağlar. Borun yeterli alınamadığı durumlarda yeni hücrelerde hücre duvarı normal olması gereken kadar dayanıklı olmayacağı için hücre duvarı zayıf hücreler zamanla ölür, dumura uğrar. Aşağıdaki resimde görebilirsiniz.
Problemin çözümü için eğer gerekliyse kalsiyum gübrelemesi topraktan veya yapraktan yapılabilir. Bunun dışında borun toprakta şiddetli antagonizm durumunda, toprağa verilecek şelatlı bir gübresi yoktur. Yani toprağa bor verilse bile tekrar bağlanır. Toprakta antagonizm varken yapraktan tarla bitkilerine 200gr boraks, borik asit, etidot-67 verilebilir. Toprakta antagonizm yokken de yine aynı gübreler toprağa verilebilir.
KAYNAKLAR:
-Barut Hatun vd. Bitkisel Üretimde Bor. 2018
-Güneş Aydın vd. Bor elementinin bitkiler için önemi. 2017
- https://www.drt.com.tr/TeknikBilgi.aspx?page=Bor
- https://sorhocam.com/mobil/konu.asp?sid=776&bitkilerde-bor-noksanligi.html
- Zengin Mehmet. Bitki Besleme ve Gübreleme 57-60.s . 2021
- Prof. Dr. Mehmet ZENGİN’in Bitki Besleme Gübreleme ders anlatımı.
