Buzağı Doğumunda Neler Yapılmalı

[Hayvancılık Bilimi]

Buzağı Doğumunda Neler Yapılmalı​

Doğum Belirtileri: Doğumun en büyük belirtisi iştahın belirgin bir şekilde düşmesidir. Yine vulva dudaklarında şişme, sık sık yatıp kalkma da doğumun belirtilerindendir.



Doğum Esnasında ve sonrasında yapılması gereken işlemler:

• Yavru zarının patladığı zaman anne adayı sakin ve steril bir bölmeye alınmalıdır. Bu bölme kesin olarak dezenfekte edilmiş ve bolca altık serilmiş olmalıdır. Doğum esnasında bol altık atılmamamsın durumunda buzağın burun, ağız, göbek kordonunun dışkı ile teması sonucunda e.coli bakterileri ve mikroorganizmaların vücuda girmesi sonucunda enfeksiyon ile karşılaşılmaktadır. Bu enfeksiyonlar sonucunda buzağı kayıpları meydana gelmektedir.
• Bölmenin genişliği 3-5 Metre kare genişliğinde olmalıdır. Bunun yanı sıra bölmede içirilebilir kalitede su olmasına özen göstermeliyiz. Hayvanlarımızı bağlamamalıyız serbest dolaşmalarına izin erilmelidir.
• Yavru sularının gelmesinden sonra anne adayına 2 saat süre verilir. (Normal doğum 330dk. Civarlarında şekillenir) 2 saat geçmiş ise bir veteriner hekime başvurulmalı ters gelme ya da diğer pozisyon bozukluklarına karşı temiz elle kontrol edilir. Pozisyon normal ise ıkınma ile eş zamanlı çekme kuvveti sağ ve sol bilekten ayrı ayrı uygulanır. Bazı durumlarda doğum sedyesi ya da doğum krikosu kullanılabilir.
• Yavrunun doğumundan sonra yapılan ilk işlem buzağının ağızında ve burundaki yavru suları ve zarları temizlenir. Buzağı solun güçlüğü çekiyor ise kafasından aşağıya su dökülmelidir ya da solunum açıcı enjeksiyonlar yapılmalıdır.
• Yavrunun göbek kordonuna içten dışa doğru sıvazlanarak içerisindeki sıvı boşaltılır. İyodür içeren dezenfektan (tentürdiyot) veya yara spreyi sıkılmalıdır. Bu işlem 2 saat sonra tekrarlanması buzağı sağlığı için önemlidir.
• Anne yavrusunu yalatılmalıdır. Yalama sayesinde solun ve dolaşım refleksleri uyarılır. 10-30dk yavru annenin yanında bırakılmalıdır. Annenin yavruyu ezmesi ihtimaline karşılık gözetim altında tutulmalıdır. Anne yavrusunu yalamıyor ise buzağının üzerine az bir miktarda tuz veya şeker serpilebilir. Anne buzağı yine de yalamıyor ise temiz pamuklu bir havlu, bez veya temiz saman ile yavru kurutulur.
• Buzağı bu işlemelerden sonra ilk 14 gün bireysel kulübe ya da kafeslere alınır. Buzağıların birbirine temas etmesini engellemek için kafeslerin arlarını 60cm boşluk bırakılmalıdır.
• İlk 2 saat içerisinde 4 L kolostrum (ağız sütü) ondan sonrada ilk 1 saat içerisinde de en az 2L kolostrum içirilmelidir. Bu işlem yapılırken sabırlı olunmalıdır. Eğer buzağı kolostrumu içmiyor ise veteriner teknikeri/ teknisyeni tarafından sonda atılarak içirilmelidir. İlk üç saat içerisinde içiren kolostrumun içerisindeki Ig’lerin %80’i ilk 6 saat içerinde içirilen Ig %50’si 24 saat sonra içirilen ıg %10 alınabilmektedir. Bu yüzden ağız sütünün erken içirilmesi önemlidir. İlk 3 gün mümkünse kolostrum verilmelidir.
• Annenin Doğum akıntıları bittikten sonra diğer ineklerin yanına alınmalıdır. 21 günlük Fresh (doğum sonrası) besleme yapılmalıdır.

Yapılan Yanlışlar:

• Buzağın yavru zarları patlar patlamaz doğum paniğine kapılıp buzağın bacaklarından tutup çekilmemelidir. Aksi taktirde buzağın korku hormonu sonucunda strese girmesine; Annenin ise metritis, retentio secundinarum, döl tutmama gibi sorunlara yol açmaktadır.
• Göbek kordonuna ip bağlanılamamalıdır. Göbek kordonu kısa bir süre içerisinde büzüştürerek mikroorganizmaların girişini fizyolojik olarak engelleyecektir. İp bağlandığı durumda Omphalitis (göbek kordonu yangısı) ile sonuçlanmaktadır.
• Buzağıların arka ayaklarından asılarak akciğerlerindeki sıvının boşaltılama çalışması buzağının solunumu engellemektedir. Buzağılarınızı asmaktan kaçınınız.
• Buzağı kurutmak için fön makinesi kullanımlasın yanlış bir uygulamalıdır. Bu uygulama yerine e kuru temiz pamuklu havlu veya bez ile kurutulmalıdır.

Hayvancılık Bilimi profilini takip etmeyi ve beğenmeyi unutmayınız en kısa süre içerisinde diğer bilgi ve araştırmalarımı sizlerle paylaşacağım. Konu hakkında aklınıza takılan yada ilgili soruları sorabilirsiniz.

PDF çıktısı: https://drive.google.com/file/d/14POwSpcNWEwmmjSc2LXU3Vg0XWZ1butJ/view?usp=sharing

 

[The_Hoca]

Buzağı ilk 2 saatte 4 litre ağız sütünü içemez.
Buzağının büyüklüğüne göre 1 , 1,5 , 2 litre ağız sütü içebiliyor.
İlk üç gün 3 öğün 1lt , buzağı biraz büyükse 1,5 lt süt vermek yeterli olur.
600 kg canlı ağırlıktaki inek , kendisi 2 m^2 alan kaplar, doğum odası en azından 15 m^2 alan olması gerekir.
Hayvanda rahim dönüklüğü varsa hayvanı sağa ve sola takla attırmak gerekiyor, doğum yerinin daha da geniş olması gerekir.
Buzağının hayvanın çatısından geçip geçemeyeceği de kontrol etmek gerekir.
İnek buzağıyı yalamazsa , kuru bezle ovalayarak masaj yaparak kurulamak gerekir.
Doğumu fazla geciktirmeye de gelmez, buzağı sıvı yutabilir.
Septisemi aşısı önemli , ilk 2 saatte yapılması iyi olur.

 

[Hayvancılık Bilimi]

Buzağı ilk 2 saatte 4 litre ağız sütünü içemez.
Buzağının büyüklüğüne göre 1 , 1,5 , 2 litre ağız sütü içebiliyor.
İlk üç gün 3 öğün 1lt , buzağı biraz büyükse 1,5 lt süt vermek yeterli olur.
600 kg canlı ağırlıktaki inek , kendisi 2 m^2 alan kaplar, doğum odası en azından 15 m^2 alan olması gerekir.
Hayvanda rahim dönüklüğü varsa hayvanı sağa ve sola takla attırmak gerekiyor, doğum yerinin daha da geniş olması gerekir.
Buzağının hayvanın çatısından geçip geçemeyeceği de kontrol etmek gerekir.
İnek buzağıyı yalamazsa , kuru bezle ovalayarak masaj yaparak kurulamak gerekir.
Doğumu fazla geciktirmeye de gelmez, buzağı sıvı yutabilir.
Septisemi aşısı önemli , ilk 2 saatte yapılması iyi olur.

Oradaki verileri ortalama olarak yazdım buzağı canlı ağırlığın %10 ilk iki saate, üçüncü saate canlı ağırlığın %5 içirmelilerdir. İçmez ise sonda ile içirmelilerdir. Ben burda 40 kg canlı ağırlık üzerinden hesap yaptım. Septisemi aşısının yanında rota corona e.coli asilarida yapılmalıdır ama bunlar kuru dönem beslenmesinde ele alacağım için yazmadım. Rahîm doğumdan sonra bir balon gibi söner. Mide dönmesi doğumdan sonra yaşanıyor ise genellikle ketosiz ile alakalıdır yani hayvanın doğurduktan sonra aşırı zayıflaması sonucunda abdominal boşluk ile pelvis boşluğu arasındaki yağ dokudan oluşan zarın kuvvetin kaybestmesi ile abomasumun pelvis boşluğuna kayması ile oluşur. Diğer bir sebebi ise rumenin %70 dolu olmazsa da mide dönmesi olur. Doğum odası konusuna gelirsek 15 metre kare çok geniş olur ama bir zarar arz etmez. Metre kare ne kadar düşük ise o kadar iyi olur. Büyük çiftliklere doğum bölgelerinin 4-5 metre kare olduğunu görürdüm. Yorumunuz ve bilgilerimizi bizimle paylaştığınız için teşekkür ederim.

 

[The_Hoca]

Yem firmasının veterinerinin seminerine katılmıştık.
İlk bir hafta , 50 kg canlı ağırlıktaki buzağı için 3 öğün 1 lt süt verilir, demişti.
Kış ve yaz bakımı da ayrı oluyor,
yazın buzağılara taze yoğurt yapıp ayran yaparak içiriyoruz.
İnek sütünün protein oranı biraz fazla olur , süte biraz su karıştırmak , 2 litre süte 2 su bardağı katarak buzağıya içermekte gerekebiliyor.

 

[Hayvancılık Bilimi]

Yem firmasının veterinerinin seminerine katılmıştık.
İlk bir hafta , 50 kg canlı ağırlıktaki buzağı için 3 öğün 1 lt süt verilir, demişti.
Kış ve yaz bakımı da ayrı oluyor,
yazın buzağılara taze yoğurt yapıp ayran yaparak içiriyoruz.
İnek sütünün protein oranı biraz fazla olur , süte biraz su karıştırmak , 2 litre süte 2 su bardağı katarak buzağıya içermekte gerekebiliyor.

ağız sütünden sonra buzağıya verçeğiniz fazla süt e.coli isallerine yol açar. bir öğünde 2 L sütü aşmamak lazım ve emzirme öğünleri arsına 8 saatten aşağısına düşmememiz lazım. Buda 3 öğün süt veriminde 1 veya 1,5 L Süte denk gelmektedir. Yoğurt ve ayran yapmak yazın buzağı gelişim için çok önemlidir çünkü yazın buzağılar sıcaklık setresinden dolayı buzağı başlangıç yemini az tüketir buda protein ve enerji açığı ortaya çıkarı. Bunun sonucunda buzağı gelişimi geride kalır. yoğur ve ayran yerine keten tohumu suyu yada sütün içerisine 40 gram mama karıştırsanıza olur ama ekonomik açıdan yoğur ve ayran bakımına göre ekonomik olacağını tartışılır. Ama buzağı gelişimi için hiçbir şey süt ve süt ürünlerinin yerini tutamaz. Bu durumda en ii seçenek ayran ve yoğurt olur.

Buzağılarının ilk 14 günü immün sistemleri çalışmaz bu yüzden Ig ihtiyaç duyarlar buzlalarınızın hastalıklara yakalanmaları için süte bir adet yumurta sarısı karıştırıştır bilirsiniz. Sakın beyazını karıştırmayın çünkü beyazı B12 bağlar buda buzağılarda gelişim bakımından olumsuz etkileyebilir.