Eğer gübrelemeyi doğru yaparsan, harikalar yaratabilirsin.
Doğru gübrelemeden kasıt ne?
Hayvan gübresinde, bitki gelişimi için önemli olan hemen hemen tüm besin maddeleri vardır.
Azot
Potasyum
Magnezyum
Çinko
Amino asitler vs.
Sadece bir şey yoktur: 'fosfor'
Çünkü doğudaki fosforun ana kaynağı kayaçlardır. Yani bildiğiniz 'taş'
Bu kayaçlar zaman içerisinde parçalandıkça, içerisindeki fosfor mineralleri çözülür ve topraktaki fosforu meydana gelirler. Zaten işte bu yüzden taşlı tarlalar fosfor bakımından zengindir.
Hayvan gübresinde neden fosfor olmadığını anlamışsındır şimdi. Çünkü hayvanlar taş yemez. Yeseydiler, gübrede fosfor da olurdu.
Neyse. Konuyu toplayalım.
Yoğun şekilde çiftlik gübresi ile buğday tarımı yapacaksan, arazim taşlı ise biraz, taşsız-taban arazi ise orta miktarda fosfor vermen gerekebilir. Örneğin 10 kg/da 18-46 gayet yeterli olur.
Bölüm özeti: hayvan gübresinde fosfor yok. Bu yüzden mibzer ile dekara 10 kg kadar 18-46 vermek doğru olur.
***
Gübrelemenin şekli:
Not: gübre yaş olursa daha iyi olur.
1-) çıkardığın ve beklettiğin fermante olmuş gübreyi, yığınlar halinde tarlaya çek. Çek ama dağıtma. Çünkü dağıttığında azot kaybı meydana gelir. Biz azotu kaybetmek istemiyoruz. Peki ne yapıyoruz? Dağıtacağımız yerlere öbek öbek döküyoruz.
2-) sürümden hemen önce dağıtıyoruz. Ne kadar homojen dağılırsa o kadar iyi. Gübre saçma kovası ile falan olacak iş değildir bu. Gerçek bir randıman almak istiyorsak, dekara en az 3-4 ton gübre vermeliyiz ki, hem faydasını görelim, hem de her sene uğraşmayalım. Etkisi 4-5 yıl sürsün.
3-) bıçak ile adam akıllı, eşit şekilde dağıttık. Hemen ardından, toprağı iyi çeviren bir pulluk ile, gübre tamamen toprağın altında kalacak şekilde sürüyoruz. Çok derin sürmeye gerek yok. Çok sığ da olmasın. Gübre tam olarak örtülsün yeter. Sürüm esnasında gübreyi iyi örtemezsek, gübre içerisindeki yabancı tohumlar yüzeyde kalır ve çimlenir. Bu da ot problemi olarak çıkar karşımıza.
Gübre işimiz bitti.
4-) Ekim için toprağı incelttik. Tohum yatağını hazırladık ve dekara 10 kg 18-46 yada 15 kg 20-20 ile ekim işlemini yapıyoruz. Burada önemli nokta, gübreyi mibzer ile vermek. Saçma yapma. Çünkü bizim amacımız toprağa fosfor vermek. Bunun da en iyi yolu, mibzer ile banda vermektir.
5-) Organik madde ve azotu gören toprak birden coşar. Harika bir çıkış elde ederiz. Lakin coşan bu toprak, sadece buğdayı değil, koynundaki tüm tohumları kudurtur. Bu yüzden yoğun hayvan gübresi verdiğimiz yerlerde, biri erken dönem ve biri geç dönem olmak üzere, 2 kez yabancı ot mücadelesi yapmamız, verim açısından önemlidir. Çünkü mücadele geçe bırakıldığı anda, yabancı otlar gelişir ve öldürülmesi zor bir hal alır.
O zaman ne yapıyoruz? Biri erken (buğday 4 parmak olduğunda), biri geç dönem (1 karışı geçip dize yaklaştığında) 2 kez ot ilacı atıyoruz.
6-) üst gübrede üreyi erken dönemde (Şubat ortası), nitratı da yine erken dönemde (Mart sonu) gibi atıyoruz. Özellikle nitratı geçe bırakmıyoruz. Kullacağımız gübreleri abartmadan, az ama eşit şekilde atmamız önemli. Hatta her zaman kullandığımızın yarısı kadar yeterli olur. Yoksa azot fazlalığı ile ihtiyaç olan su gelmezse, susuzluk yüzünden bitkiyi yakabiliriz. Yani gübreden en az %50 kar ediyoruz. Kimyasal gübreyi atarken bize referans olan konum bitkinin durumu. Ne yapacaksak, bitkiye bakarak yapıyoruz.
7-) topraktaki organik madde ve fazla azotun etkisi ile fungus / bakteri üretimi artacaktır. Bu nedenle kesinlikle kaliteli bir hastalık ilaçlaması yapıyoruz. Gerekirse 2 kez.

son konu da, pek rastlanmayan besin maddesi noksanlıklarının görülmesi. Organik madde ve besin açısından güzel ortam bulan buğday coşar ve üst verim sınırlarına yaklaşır. Yaklaştıkça da, daha önce ihtiyacı olmamış yada ihtiyacı olsa bile belirti vermemiş bazı besin noksanlıkları ile karşılaşmaktır. Bakır noksanlığı, kalsiyum noksanlığı vs. Bu noksanlıkları da zamanında görüp müdehale etmek gerekir. Çünkü bunlar verimi sınırlandırıcı etkenlerdir.
Tüm işlemler tamamlandığında, normalde 350 kg biçtiğimiz bir tarladan 650 kg biçiyoruz ve harman yerinde şapkayı havaya atıyoruz.
***
Organik maddeyi % 20 ' nin üzerine çıkana kadar arttırmaya devam edebilirsin. Arttırdıkta da verimin artar. %5 ' in altında organik madde bulunana topraklar, 'fakir' olarak nitelendirilir.
Ülkemiz topraklarının organik madde ortalaması %1.3
Bu yüzden verim alamıyoruz.
Devlet bunu farketti ve başvurduğunuzda en kolay çıkacak ekipman desteklemesi 'katı gübre dağıtım romorku'
***
Taban gübresi dışında hiç kimyasal gübre atmazsan, her yıl aldığın verimin üzerine çıkabilmek için, atacağın gübre miktarını dekara 10 tona çıkartman gerekir.
Not: bu gübrelemenin etkisi, en az 4 yıl sürer. 4 yıl boyunca gübreden kar edersin.
Bu cevabı herkesin görmesi için ayrı bi başlık olarak da açmak faydalı olur.