PORTAL
FORUM
Forumlar
Giriş yap
Kayıt ol
Neler Yeni?
Ara
Ara
Sadece başlıkları ara
Kullanıcı:
Forumlar
Menü
Giriş yap
Kayıt ol
Uygulamayı yükle
Yükle
FORUM
Çiftçilik Genel
Tarım ve Hayvancılık Haberleri
TARIMSAL BİLGİ PAYLAŞIMI
JavaScript devre dışı. Daha iyi bir deneyim için, önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya
alternatif bir tarayıcı
kullanmalısınız.
Konuya cevap ver
Mesaj
<blockquote data-quote="masseysuper90" data-source="post: 3356" data-attributes="member: 182"><p><strong>: TARIMSAL BİLGİ PAYLAŞIMI</strong></p><p></p><p>EKİM GÜBRE VE BAKIM MAKİNALARI</p><p></p><p>1998 ( 1000 Hektar )</p><p>GÖSTERGELER MİKTAR % ORANI</p><p>Ekilen Alan 18.749 69,6</p><p>Nadas 4.890 20,07</p><p>Toplam Tarla Arazisi 23.638 -</p><p>Bağlar 541 2</p><p>Sebze ve Meyve 2.172 8,1</p><p>Orman 20.703 -</p><p></p><p>EKİM : Yeni bir ürün elde edebilmek için tohumun toprağa gömülme işlemine ekim denir</p><p></p><p>Birim Alandan Alınan Ürünün Arttırılması</p><p>1) Kaliteli Tohumluk (Buğdayda % 20 Verimi Arttırır)</p><p>2) Gübreleme</p><p>3) Sulama (% 40 Verimi Arttırır)</p><p>4) İlaçlama</p><p>5) Tarımsal Mekanizasyon</p><p>6) Çiftçilerin Eğitilmesi</p><p></p><p>Ekim: İkiye Ayrılır;</p><p>1) Serpme Ekim </p><p>2) Sıraya Ekim</p><p></p><p>Serpme Ekimin Sakıncaları</p><p>1) Ekim derinliği her yerde ayni değildir.</p><p>2) Tohumların yaşama alanları eşit değildir.</p><p>3) Tohumlar tarla yüzeyine homojen olarak dağılamaz</p><p>4) Normal olarak çimlenen tohumların yüzeye çıkışları ayni zamana denk gelmediğinden hasat gecikir. NOT: Serpme ekimde %30 oranında tohumluk kaybı söz konusudur.</p><p></p><p>Sıraya Ekimin Çeşitleri</p><p>1) Kesiksiz sıraya ekim</p><p>2) Geniş sıralı ekim</p><p>3) Dar sıralı ekim</p><p>4) Bant ekim</p><p>5) Hassas ekim</p><p>6) Ocakvari ekim</p><p></p><p>Ekim Derinliği: Tohumun toprak yüzeyine uzaklığını ifade eden ekim derinliği tohumun cinsi, büyüklüğü, çimlenme gücü, toprak ve iklim şartlarına bağlı olarak değişir. Bütün tahıl çeşitlerinde en yüksek verimin 2,5 cm ekim derinliğinde alındığı tespit edilmiştir.</p><p>BAZI BİTKİLER İÇİN EKİM DERİNLİĞİ</p><p>BİTKİNİN CİNSİ DERİNLİĞİ</p><p>Buğday 2-5 cm</p><p>Arpa 2-4 cm</p><p>Mısır 4-8 cm</p><p>Ayçiçeği 5-10 cm</p><p>Pamuk 3-4 cm</p><p>Susam 2-3 cm</p><p></p><p>Sıra Arası Ve Sıra Üzeri Mesafe </p><p></p><p>Ayni sırada birbirini takip eden tohumlar arasındaki mesafeye Sıra Üzeri mesafesi. </p><p></p><p>Bir diğer sıra ile arasındaki uzaklığa ise Sıra Arası mesafesi denir.</p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>BAZI BİTKİLER İÇİN</p><p>SIRA ARASI VE SIRA ÜZERİ MESAFELER</p><p>BİTKİNİN CİNSİ SIRA ARASI SIRA ÜZERİ</p><p>Buğday 14-20 cm - cm</p><p>Arpa 16-20 cm - cm</p><p>Mısır 75-100 cm 25-75 cm</p><p>Ayçiçeği 60-70 cm 30-40 cm</p><p>Pamuk 90 cm 30 cm</p><p>Susam 50-60 cm 20-25 cm</p><p></p><p></p><p>BAZI TOHUMLARIN EKİM NORMLARI</p><p>BİTKİNİN CİNSİ NORMU Kg/Da</p><p>Buğday 10-20 Kg / Dekar</p><p>Arpa 10-16 Kg / Dekar</p><p>Mısır 6-8 Kg / Dekar</p><p>Ayçiçeği 1-3 Kg / Dekar</p><p></p><p></p><p>BAZI TOHUMLARIN BİN DANE AĞIRLIĞI</p><p>BİTKİNİN CİNSİ NORMU Kg/da</p><p>Buğday 37-40 Gram</p><p>Arpa 35-90 Gram</p><p>Mısır 168-60 Gram</p><p>Ayçiçeği 54-20 Gram</p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>Ekim Normu Hesabı </p><p></p><p>Örnek : 50 dönüm bir alana 60 cm sıra arası ve 30 cm sıra üzeri mesafede ayçiçeği ekilecektir. Ayçiçeğin bin dane ağırlığı 54.20 gram çimlenme yüzdesi %95 olduğuna göre atılması gereken tohum miktarını hesaplayınız.</p><p></p><p>1) Yaşama Alanı Hesaplanır</p><p></p><p> A= Sıra arası . sıra üzeri = 180 cm² = 0,18 m2 </p><p></p><p>2) m2 deki Dane Sayısı </p><p></p><p> </p><p></p><p>3) Dekardaki Dane Sayısı</p><p></p><p> A= 1000 . x = 1000 . 5,55= 5550 dane / dekar</p><p></p><p>4) Kayıplar Eklenir</p><p></p><p> Çimlenme %92 - %8</p><p> Safiyat +%95 - %5</p><p> Kayıp %13</p><p> Olması gereken</p><p> </p><p> Kayıp </p><p> Toplam alana atılan dane = 6271 d / da</p><p></p><p>5) Toplam Alana Atılan Dane</p><p></p><p> = 50 . 6271 dane=313550</p><p></p><p>6) Dane Ağırlığı Bulunur</p><p> </p><p> x gramdır </p><p> </p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>Örnek : 100 da lık bir alana 80 cm sıra arası 30 cm sıra üzeri mesafede mısır ekilecektir. Mısırın bin dane ağırlığı 170 gram çimlenme yüzdesi %90 safiyat oranı %90 olduğuna göre toplam alana atılacak tohum miktarını hesaplayınız.</p><p></p><p>1) Yaşama Alanı Hesaplanır</p><p></p><p> A= 80 . 30 = 2400 cm2 =0,24 m² </p><p></p><p>2) m2 deki Dane Sayısı </p><p></p><p> </p><p></p><p>3) Dekardaki Dane Sayısı</p><p> Çimlenme %90 - %10</p><p> Safiyat +%90 - %10</p><p> Kayıp %20</p><p>4) Kayıplar Eklenir</p><p></p><p> </p><p></p><p>5) Toplam Alana Atılan Dane</p><p></p><p> 100 = 4999 = 499900</p><p></p><p>6) Dane Ağırlığı Bulunur</p><p></p><p> </p><p></p><p></p><p></p><p>EKİM MAKİNALARININ GENEL ÖZELLİKLERİ </p><p></p><p>Ekim makinalarında şu özelliklerin olması gerekir;</p><p></p><p>1) Gömücü ayaklar arasındaki mesafe bir birine eşit olmalı ve ekim süresince değişmemeli</p><p>2) Her ekici düzenden atılan tohum miktarı birbirine eşit olmalıdır.</p><p>3) Bir ekici düzenin attığı tohumlar çizi boyunca düzgün dağıtılmalıdır.</p><p>4) Ekim derinliği kolayca ayarlanabilmeli sapma oranı %25’ten fazla olmamalıdır.</p><p>5) Tohumlar zedelenmeden atılmalıdır.</p><p>6) Ufak ve iri daneli her çeşit tohumu farklı ekim normlarında atabilmelidir.</p><p>7) Ekim makinası kolayca doldurulup boşaltılabilmelidir.</p><p>8) Makinanın kullanımı ve bakımı kolay, maliyeti ucuz ve yapısı sağlam olmalıdır.</p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>Ekim Makinalarının Sınıflandırılması</p><p></p><p>A) Ekim Metoduna Göre;</p><p>1) Serpme Ekim Yapanlar</p><p>2) Sıraya Ekim Yapanlar</p><p></p><p>B) Traktöre Bağlanış Şekline Göre</p><p>1) Çekilir Tip</p><p>2) Asılır Tip</p><p></p><p>C) Kullanılma Amacına Göre </p><p>1) Üniversal ekim makinaları</p><p>2) Özel ekim makinaları</p><p></p><p>D) Yapılan İşe Göre;</p><p>1) Basit ekim makinaları</p><p>2) Kombine ekim makinaları</p><p></p><p>Üniversal Ekim Makinaları: Ufak ve iri daneli pek çok tohumun normal sıraya ekebilen makinalara denir.</p><p></p><p>Özel Ekim Makinaları: Bir veya birkaç tohumun (mısır, soya, ayçiçeği) ekiminde kullanılan makinalara denir. </p><p></p><p>Kombine Ekim Makinaları : Ekim ile birlikte gübrelemede yapabilen makinalarına denir.</p><p></p><p>Ekim Makinasını Meydana Getiren Parçalar (Mibzer)</p><p></p><p>1) Tohum deposu</p><p>2) Ekici düzen</p><p> a) Mekanik</p><p> b) Pünömatik</p><p> c) Santifürüjlü</p><p></p><p>3) Tohum borusu</p><p>a) Hunili</p><p> b) Teleskopik</p><p> c) Helezonik</p><p> d) Kauçuk</p><p>4) Gömücü ayaklar</p><p>a) Çapa</p><p> b) Balta</p><p> c) Diskli</p><p>5) Baskı tekeri, iz kazıyıcılar ve kapatıcılar</p><p>6) Markör</p><p>7) Hareket iletim düzeni</p><p>8) Çatı ve tekerlekler</p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>1)Tohum Deposu: Genellikle saç veya ahşaptan yapılan tohum depoları tohum ve gübreyi taşımak için kullanılır. İçerisinde karıştırıcı, alt kısmında ise ekici düzen yer alır.</p><p></p><p>2)Ekici Düzen: Ekici düzenin görevi tohumun istenilen miktarda depodan alarak eşit aralıklarla tohum borusuna bırakmaktır.</p><p></p><p>Ekici Düzen Çeşitleri Şunlardır;</p><p>1) Mekanik Sistemli Ekiciler</p><p>a) Oluklu Makaralı Ekici</p><p>b) Dişli Makaralı Ekici</p><p>c) Üniversal Makaralı Ekiciler</p><p>d) İçten Kertikli Makaralı Ekiciler</p><p>2) Santifruj Sistemli Ekiciler</p><p>3) Pünömatik Sistemli Ekiciler</p><p></p><p>3)Tohum Borusu: Tohumların ekici düzenden gömücü ayaklara iletilmesini sağlar. Tohum borularında şu özellikler aranır.</p><p>1) Ekici düzene mafsallı olarak bağlanmalıdır</p><p>2) Her düzlemde bükülebilir olarak yapılmalıdır</p><p>3) Borunun iç kesiti tohum akışına engel olmamalıdır, kesit alanında kırılma olmamalıdır. </p><p>Tohum boruları saçtan, kauçuktan ve plastikten yapılır. Düz, kunili, teleskopik, helezonik çeşitleri bulunmaktadır.</p><p></p><p>4)Gömücü Ayaklar: Gömücü ayaklar ekim için bir çizi açarak tohumun çiziğe bırakılmasını sağlar. Gömücü ayağın şu özelliklere sahip olması istenir.</p><p>1) Her çeşit tohumu değişik iklim ve toprak şartlarında istenilen şekil ve derinlikte ekebilmelidir.</p><p>2) Toprak ve bitki artıklarıyla tıkanmamalıdır.</p><p>3) Nemin tohum yatağına çıkabilmesi için çizi tabanını hafifçe bastırmalıdır.</p><p>4) Sıra arası kolaylıkla değiştirilmelidir.</p><p></p><p>Gömücü Ayak Çeşitleri;</p><p>1) Çapa</p><p>2) Balta</p><p>3) Diskli</p><p></p><p>1)Çapa Ayakları: Bu ayaklar iyi hazırlanmış topraklarda verimli çalıştıkları halde sert topraklarda kesek çıkarttıkları için iyi çalışmazlar. Anızlı topraklarda tıkanırlar üst toprak yüzeyi kurumuş kısmen otlu toraklarda iyi batma özelliği gösterirler. </p><p></p><p>2)Balta Ayaklar: İyi hazırlanmış tarlada çok iyi çalışır. Kuru, kesekli, otlu veya fazla nemli topraklarda yeterince çalışmazlar. </p><p></p><p>3)Diskli Ayaklar: Tohum yatağı iyi hazırlanmamış tarla yüzeyi engebeli ve nemli topraklarda tercih edilirler dönerek çalıştıkları için tıkanmaları söz konusu değildir. Tek ve çift diskli olarak kullanılırlar. Ağır yapılı olmalarından dolayı hem de daha az derine ekim yapmazlar.</p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>Ekim Makinalarının İşe Hazırlanması</p><p>1) Traktöre bağlama Paralellik Ayarı (ön arka )</p><p>2) Derinlik Ayarı</p><p>3) Sıra Arası Ayarı</p><p>4) Sıra Üzeri Ayarı</p><p>5) Markör Ayarı</p><p>6) Ekim Normu Ayarı</p><p>7) İz Kazıyıcılar</p><p></p><p>Paralellik Ayarı: Üç nokta askı sistemine bağlanarak çalışan mibzerlerde ön arka paralellik ekim derinliğini etkileyeceğinden bu ayarın yapılması gerekir.</p><p></p><p>Derinlik Ayarı: Üniversal mibzerlerde mibzerin sağ ve sol yarısına kumanda eden derinlik ayar kolu ile ayar yapılır. Özel ekim makinalarında ise her ünitede bulunan derinlik ayar kolu ile derinliği ayarlarız.</p><p></p><p>Sıra Arası Ayarı: Sıra arası ayarı gömücü ayakların veya ünitenin bağlanmış oldukları ana lama üzerindeki yerlerinin değiştirilmesi ile yapılır. Burada dikkat edilecek olan nokta ünite veya ayak sayısı tek ise ana lamanın orta noktasına birinciyi yerleştirip diğerlerini bu ayaktan eşit sıra arası mesafede boşluk bırakarak bağlamak gerekir.</p><p> Ünite veya ayak sayısı çift ise ana lama orta noktadan itibaren yarım sıra sağ ve sol taraftan boş bırakılarak gömücü ayaklar yerleştirilir. Diğer ayaklarda bu ayakları bir sıra arası boşlukta takip eder.</p><p></p><p>Sıra Üzeri Ayarı: Üniversal ekim makinalarında sıra üzeri mesafe mibzer tekerinden ekici makaralara gelen hareketin oranını değiştirerek ( transmisyon oranı ) sıra üzeri mesafe değiştirilir. Özel ekim makinalarında ise transmisyon oranı ile sıra üzeri mesafe değiştirilebileceği gibi farklı delik sayısına sahip ekici plaka kullanarak sıra üzeri değiştirilir.</p><p></p><p>Markör Ayarı (çizek): Markör ekim makinası ile çalışmada dönüşlerde sıra arası mesafesinin bozulmamasını temin eder. Traktörün sağ ön tekeri Markör’ün tarlada bırakmış olduğu izi takip eder.</p><p>Markör ( Çizek ) Hesabı </p><p>Ç= Çizek ( Markör ) uzunluğu (cm)</p><p>B= Traktör İz Genişliği (cm)</p><p>A= Mibzer İz Genişliği (cm)</p><p>S= Sıra Arası Mesafe (cm)</p><p>İş Genişliği = Ayak Sayısı . Sıra Arası </p><p>İz Genişliği = İş Genişliği - Sıra Arası </p><p>Örnek : İz genişliği 140 cm olan bir traktör ile 20 ayaklı ve ayaklar arasındaki mesafesi 15 cm olan bir mibzerin çizek uzunluğu ne kadardır. B= 14 cm n= 20 S= 15 cm</p><p> </p><p></p><p> </p><p></p><p> </p><p></p><p>Not : Son değer (-) olarak bulunursa traktörün iz genişliği de eklenerek bulunur.</p><p></p><p>Örnek : 5 üniteli özel ekim makinası ile 70 cm sıra arası 25 cm sıra üzeri mesafe de mısır ekilecektir. Mısırın 1000 dane ağırlığı 220 gr traktör iz genişliği 140 cm tohumun çimlenme yüzdesi %95 safiyat oranı %95 olduğuna göre </p><p>A) Dekara atılacak tohum miktarını hesaplayınız</p><p>B) Çizek uzunluğunu hesaplayınız</p><p>C) Ekim makinasının teker çevresi 2 mt mibzer tekeri 20 tur çevrildiğinde gömücü ayaklardan</p><p> dökülen tohum miktarı 40 gr olduğuna göre mibzerin ayarını kontrol ediniz</p><p> A) 1-Yaşama Alanı Hesaplanır</p><p> A= Sıra Arsı . Sıra Üzeri =70 . 25 = 1750 cm2 = 0,175 m2</p><p>2-m2 deki Dane Sayısı </p><p> </p><p></p><p>3-Dekardaki Dane Sayısı 1000 . X = 1000 . 5,71 = 5710 dane / da</p><p>4-Kayıplar Eklenir Çimlenme %95 safiyat %95 =10 Kayıp </p><p> </p><p>5-Toplam Alana Atılan Dane </p><p> ? gramdır</p><p> </p><p></p><p>B) n= 5 S= 70 cm A=?</p><p></p><p>Ç= Çizek Uzunluğu Ç = ?</p><p>B= Traktör İz Genişliği B = 140 cm</p><p>A= Mibzer İş Genişliği A = ?</p><p>S= Sıra Arası Mesafe S = 70 A=(n-1) . Sıra Rası</p><p>A=(5-1) . 70</p><p>A= 4 . 70</p><p>A= 280 cm</p><p></p><p> </p><p></p><p>C) Teker çevresi 2 metre . mibzer tekeri 20 tur 40 gr tohum</p><p>İş genişliği = n . sıra arası</p><p> 5 . 70 = 350 cm</p><p> = 3,5 m İş Genişliği</p><p> </p><p> ? gramdır</p><p></p><p></p><p> </p><p></p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>Gübrelerin Fiziksel Ve Mekanik Özellikleri </p><p></p><p>1)Hacim Ağırlığı: Belirli bir hacimdeki gübre ağırlığıdır. Katılık derecesine nem oranına ve granümetrik terkibine bağlı olarak değişir.</p><p></p><p>2)Granümetrik Terkip: Değişik büyüklükteki parçaların yüzde oranını gösterir. Dağıtma için en uygun büyüklük 1/5 mm. Arasında olanlardır. Gübrenin akıcılığını ve kubbe yapma etkisini sınırlandırır.</p><p></p><p>3)Akma ve Dökülme Özelliği: Gübrenin granümetrik terkibine ve nem oranına bağlı olarak değişir. Deponun yapısını ve karıştırıcıların durumunu belirler.</p><p></p><p>4)Tabii Yığılma Açısı: Gübrenin eğik bir düzlem üzerine döküldüğünde yığının kenarı ile düzlem arasındaki açıdır.</p><p></p><p>5)Higroskopik Derecesi: Havadan nem çekme özelliğidir. Her gübrede az çok vardır. Zamanla katılaşmayı akıcılık özelliğini ve saklama durumunu etkiler. </p><p></p><p>6)Yapışkanlık: Makine parçalarına yapışma özelliğidir. Lastik ve plastik yüzeylerde minimumdur.</p><p></p><p>7)Aerodinamik Katsayı: Gübrenin granümetrik terkibine bağlı olup santifürüjlü makinalarda dağıtım kalitesini ve gübre atma mesafesini sınırlandırır.</p><p></p><p>8)Sürtünme Katsayısı: Makine parçalarının seçimini etkiler. Gübrenin sandıktan veya dağıtıcı organlardan kaymasını sınırlandırır.</p><p></p><p>Gübre Dağıtma Makinalarında aranılacak özellikler;</p><p>1) Değişik şekil ve özellikteki gübreyi tarla yüzeyine eşit olarak atabilmek </p><p>2) Yeterli iş genişliğine sahip olmalı yüksek hızlarda çalışılabilmeli ve dekara (d a) 5-120 kg. gübre veya 400 kg. kireç atabilmeli</p><p>3) Yeterli bir büyüklüğe sahip olmalı. Kolayca doldurulup boşaltılmalı pasa karşı dayanıklı olmalı ve ucuz olmalı</p><p></p><p>Gübre Dağıtma Makinaların Sınıflandırılması</p><p>A)Gübre Çeşidine Göre:</p><p> 1)Organik gübre dağıtma makinaları</p><p> a) Çiftlik gübresi dağıtma makinaları</p><p> b) Şerbet dağıtma makinaları</p><p> c) Sıvı ahır gübresi dağıtma makinaları</p><p> 2)Kimyasal (mineral) Gübre Dağıtma Makinaları;</p><p> a) Katı mineral gübre dağıtma makinaları</p><p> b) Sıvı gübre dağıtma makinaları</p><p> c) Gaz gübre dağıtma makinaları</p><p></p><p>B)Gübre Dağıtım Şekline Göre:</p><p> 1) Tüm yüzeylere gübreleme yapan makinalar </p><p> 2) Ekilmiş sıranın çok yakınına ekim derinliği civarına gübreleme yapan makinalar</p><p> 3) Kök derinliğine gübreleme yapan makinalardır</p><p></p><p></p><p></p><p>Kimyasal ( Mineral ) Gübre Makinalarının Sınıflandırılması</p><p> 1) Santifürüjlü Dağıtıcılar</p><p> a) Tek diskli </p><p> b) Çift diskli</p><p> c) Sarkaç borulu </p><p> </p><p>2) Sandıklı Dağıtıcılar</p><p> a) Delikli plakalı dağıtıcı</p><p> b) Merdaneli dağıtıcı</p><p> c) Yarıklı dağıtıcı</p><p> d) Tabaklı dağıtıcı</p><p> </p><p>3) Geniş Dağıtma Düzenli Dağıtıcılar</p><p> a) Yatay taşıyıcı helezonlu dağıtma düzenliler</p><p> b) Taşıyıcı bantlı ve zincirli dağıtma düzenliler</p><p> c) Pünömatik dağıtma düzenliler</p><p> d) Yatay ve dikey helezonlu dağıtma düzenliler</p><p> 4) Özel Dağıtıcılar</p><p></p><p>Gübrenin Fırlatılma Uzaklığına Etki Eden Faktörler</p><p> 1) Çevre hızı</p><p> 2) Kanatçıkların durumu</p><p> 3) Disklerin yerden yükseklikleri</p><p> 4) Disklerin yere göre konumu</p><p> 5) Gübrenin yapısı</p><p> 6) Rüzgar durumu</p><p> 7) Gübrenin diskler üzerindeki hızlanma mesafesinin uzunluğu gübrenin atılma mesafesine etki eder.</p><p></p><p>Gübreler: Bitkinin ihtiyaç duyduğu ve toprakta bulunmayan besin maddelerinin bitkiye verilmesi amacıyla yapılan işleme gübreleme denir. </p><p></p><p>Gübrelerin Sınıflandırılması</p><p>A)Organik Gübreler: Toprağa verildikleri zaman besin maddesi yanında su ve hava düzeyini düzenleyip toprak ısısını ayarlayarak biyolojik faaliyetlerin oluşmasına yardımcı olur, toprak yapısını ıslah eder. Organik gübreler toprağa verildikleri yıl taşıdıkları besin maddesinin ancak %20 sini bitki için yarayışlı bir formda toprağa sunarlar.</p><p></p><p>Organik Gübrelerin Çeşitleri;</p><p>1) Çiftlik gübresi</p><p>2) Sap ve diğer artıkların çürütülmesiyle yapılan gübreleme ( Kompost )</p><p> 3) Şerbet</p><p> 4) Akıcı özellikteki ahır gübresi</p><p> 5) Yeşil gübre</p><p> 6) Tarlada kalan bitki artıklarının parçalanıp gömülerek çürütülmesi</p><p>B)Mineral Gübreler: Bitki besin maddelerine bir veya bir kaçını bünyesinde bulundurur. Toprak ıslahında kullanılmaz. Uzun süre organik gübre ile takviye edilmeden toprağa mineral gübre verilmesi toprağın yapısını bozabilir. </p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>MİNERAL GÜBRELER ŞÖYLE SINIFLANDIRILABİLİR;</p><p>1) Gübrenin Yapısına Göre</p><p> a) Katı Gübreler b) Sıvı Gübreler c) Gaz Gübreler</p><p>2) İçerdiği Besin Maddesine Göre</p><p> a) Azotlu b) Fosforlu c) Potaslı d) Kompoze Gübreler</p><p>Bitki Besin Maddeleri</p><p>Organik Madde: Organik madde toprak içerisinde bulunan bitki ve hayvan kalıntılarıdır. Parçalanması sonucunda meydana gelen humus toprağın fiziksel özelliklerini düzeltirken diğer taraftan organik maddelerin içerisindeki besin maddeleri bitkiye yarayışlı hale geçer.</p><p>Toprakta %1-3 arasında organik madde bulunmakta olup bu oran çok azdır. Organik maddeler hafif kumlu topraklarda su besin maddesi tutulmasını arttırır. Ağır killi topraklarda ise toprağın havalanmasını iyileştirerek toprak işlemeyi kolaylaştırır. Bitkilerin beslenmesi için gerekli olan ve fazlaca kullanılan bazı bitki besin maddeleri karbon, hidrojen, azot, fosfor, kalsiyum, potasyum, magnezyum, kükürt ve demirdir. Az miktarda kullanılanlar ise mangan, bor, bakır, çinko, molibden, kobalt ve selenyum dur. </p><p>Karbon,Oksijen ve Hidrojen: Havanın içerisinde %21 Oksijen, %79 Azot, %0,03 Karbondioksit bulunan bir gazdır.</p><p> Bitkiler ihtiyaç duydukları karbon ve oksijeni havadaki karbondioksitten alırlar. Hidrojen ise topraktan alınan su vasıtasıyla sağlanır. Oksijen, Karbon, ve Hidrojen bitki kuru ağırlığının %90 dan fazlasını oluşturur. </p><p>Azot: Toprağın orijini olan kayada azot hiç yoktur. Topraktaki azotun hemen hemen tamamı havadaki azottan temin edilir. Mercimek, Yonca, Korunga, Üçgül, Fasulye, Nohut, Bakla, Soya Fasulyesi, gibi fiğ gibi baklagil bitkileri havadaki azotu köklerinde biriktirerek toprağa verirler. Buğday, Mısır, Şeker Pancarı, Pamuk gibi bütün bitkiler baklagil bitkilerinin toprakta depoladığı azotu kullanırlar. Bu azotun yeterli bulunmadığı durumlarda azot ihtiyacı azotlu gübreler ile temin edilir. </p><p> Bitkiler genellikle azotu amonyak ( NH 4+) veya Nitrat ( NH 3-) halinde suda erimiş olarak alırlar. Bitkilerin kullanabileceği bu azot topraktaki toplam azotun %2 si kadardır.</p><p> Amonyum halinde olanlar nitrat halindekilere göre daha uzun süre toprakta tutunur. Ve yağışlarla daha az yıkanarak toprak derinliklerine akar.</p><p> Buna karşılık amonyaklı gübre toprak yüzeyine serpildiğinde özellikle kireçli toraklarda ve sıcak havalarda amonyak gaz haline geçerek kaybolma tehlikesi vardır. Bu nedenle gübreleme yapılırken amonyaklı gübreler sülfat formunda Taban Gübresi olarak toprağa verilir. Nitratlı gübreler ise (Amonyum Nitrat) Üst Gübre olarak toprak yüzeyine serpilir. Azot eksikliği olan yerlerdeki bitkiler genellikle normal büyümez yapraklar küçük sarı veya sarımtırak yeşil olur. Alt veya yaşlı yapraklar kuruyarak ölür, dane iyi ve dolgun olmaz dane ve yapraklarda protein miktarı düşer çiçeklenme normal olmaz verim azalır.</p><p>Azot Fazlalığı: Bitkilerde fazla azot vegetatif gelişme periyodu uzatır. Çiçeklenme gecikir. Vegatatif akşam yani dal, sürgün ve yaprak miktarı fazla iri geniş ve uzun yapraklı olur. Buna karşılık generatif gelişme zayıf kalır. Meyvelerde geç olgunlaşma meydana gelir.</p><p>Fosfor: Biki için en önemli besin maddelerinden biridir. Toprakta % 0,02 – % 0,15 arasında fosfor bulunur. Ancak bunun çok az bir kısmı bitki tarafından alınabilir. Özellikle killi topraklarda kil miktarına bağlı olarak fosforun önemli bir kısmı toprak tarafından tutulur.</p><p> Fosfor bitkide enerji depolanması ve taşınması genlerin ve kromozonların yapı taşı olması ve besinlerin taşınması gibi fizyolojik görevleri vardır.</p><p> Fosfor, bitkinin tohum ve meyvelerinde yaprak ve diğer kısımlara nazaran daha fazla bulunur. Fosfor eksikliğinde bitkiler normal büyümez. Bodur kalır. Mahsul az ve kalitesiz olur. Meyve döker hasat gecikir. Özellikle alt yapraklarda mavimtrak yeşil veya kırmızıyı çalan morumsu bir renk görülür.</p><p> Gübreleme yapılırken fosforun kök bölgesine yakın bir şekilde verilmesi gerekir. </p><p>Potasyum: Bitkinin büyümesi ve çoğalması için önemli bir besin maddesidir. Potasyum ürünün miktar ve kalitesine olumlu etki yapar. Hububat saplarının sertleşmesine yardımcı olarak fazla azottan kaynaklanan yatmayı önler. Toprakta çok fazla miktarda fosfor bulunması halinde meydana gelecek olan erken olgunlaşmanın önüne geçer. Potasyum meyvenin dayanıklılığına yağ, nişasta, şeker, oranlarının artmasına katkıda bulunur. Renk, tat ve koku gibi özellikleri düzeltir.</p><p>Kalsiyum: Ülkemiz toprakları kalsiyum bakımından zengindir. Kurak ve yarı kurak bölgelerde kalsiyum yıkanmadığından toprakta yeterince bulunmaktadır. Hatta bazı yerlerde mikro elementlerin akımını engelleyecek düzeyde kalsiyum bulunmaktadır. Kalsiyum hücre bölünmesinde ve tohum çimlenme oranının artmasında önemli rol oynar.</p><p>Magnezyum: Toprakta kalsiyumdan daha az miktarda bulunur. Yaprağa yeşil rengi veren klorofilin terkibinde magnezyum vardır. Çeşitli enzim sistemlerinde görev yapar. Magnezyum noksanlığı protein sentezini engellemektedir. Fazla miktarda potasyumlu gübre verilmesi magnezyum noksanlığına yol açar. Günümüzde azotlu ve fosforlu gübrelerin çok kullanılması magnezyumlu gübre kullanımını gerekli hale getirmiştir. Nadiren magnezyum fazlalığı görülen topraklar olabilir. Bu topraklarda yetişen bitkilerde potasyum alınımı engeller. Ağaçlarda kök gelişimi olumsuz etkilenir.</p><p>Kükürt: Kükürt, organik maddenin yapısında bulunan bir elementtir. Klorofil oluşumu için gereklidir. Bitkinin soğuğa dayanımını arttırır. Kükürt eksikliğinde azotta olduğu gibi bitkilerde sararma görülür. Yalnız bu sararma azottaki gibi yaşlı yapraklardan değil genç yapraklardan başlar.</p><p>Demir: Topraklar demir açısından zengin olmasına karşın ortamda kalsiyumun fazla olması (Kireçli Topraklar) ve havalanmasının yeterli olmadığı topraklarda bitkilerde demir eksikliği görülür. Demir eksikliğinde genellikle genç yapraklarda sararma (Kloroz) görülür.</p><p> Meyve ağaçlarında demir eksikliği bazı dallarda görülüp bazı dallarda görülmemesi sık karşılaşılan bir olaydır. Demir eksikliğinde meydana gelen klorozu gidermek için kara boya veya demir sülfat dönen demir içerikli kimyasal maddelerin bitkiye verilmesidir.</p><p> Kireçli topraklarda verilen demir sülfatın toprakta tutulmaması için ağaç dalları altına açılacak 20-25 cm genişlik ve derinlikteki çukura çiftlik gübresi konulduktan sonra bir-iki kğ./ağaç karaboya dökülür ve çukur toprakla kapatılırsa kloroz zamanla kaybolacaktır. Bunun dışında suda eriyen demir içerikleri yaprak gübreleme ile bitkiye verilmesi de mümkündür.</p><p>Çinko: Bitkiler; çinkoyu suda çözülebilir formda aktif olarak alırlar. Çinko bitkilerde enzimlerin yapı elementi olarak ve aktive edilmesinde protein sentezinde ve karbonhidrat metebolizmasında görev alan önemli bir elementtir. Bağlarda çinko noksanlığı yaygın görülür. Damarlar arasında lekeler oluşur. Yapraklar küçük dar ve dişli olur. Salkımlar seyrek ve üzüm taneleri küçük olur. </p><p> Çinko eksikliğinde 100 litre suya yarım kilo çinko sülfat 250gram sönmüş kireç ve 200gram çözelti meyve tutumundan itibaren ihtiyaca göre 20’şer gün aralıklarla yapraklara püskürtülerek verilir.</p><p>TİCARİ GÜBRELER</p><p>1.)Azotlu Gübreler :</p><p> A-) Amonyum Sülfat: Toz Şekere benzediği için şeker gübresi olarakta adladırılır. İçerisinde % 21 oranında azot vardır. Asit karakterli bir gübredir.</p><p> B-) Amonyum Nitrat: Amonyum nitrat içerisinde % 33-33,5 oranında azot bulundurur. Dünyada en çok tüketilen gübredir. Amonyum Nitrat çok rutubet çeker, bu nedenle uzun süre muhafazası zordur. Muhafaza esnasında üst üste 8 torbadan fazla konulmamalı gübre ile aynı yerde benzin, gaz yağı gibi maddeleri bulundurmamalıdır.</p><p> C-) Üre: İçerisinde %45 - %46 oranında azot bulundurur. Diğer azotlu gübrelere kıyasla yağmur suyu ile yıkanması daha zordur. Genellikle taban gübre olarak kullanılır.</p><p></p><p></p><p></p><p></p><p>2.) Fosforlu Gübreler: </p><p> A-) Süper Fosfat: İçerisinde %16-18 oranında fosfor asidi vardır.</p><p> B-) Trible Süper Fosfat: İçerisinde %43-46 oranında fosfor asidi vardır. Fosforlu gübreler ekim veya dikimde tohum veya kök derinliğine gömülür. Nem çekme özellikleri azotlu gübrelerde daha azdır. </p><p>3.) Potasyumlu Gübreler:</p><p> A-) Potasyum Sülfat: İçerisinde %48-52 oranında potasyum oksit bulunur. Potasyumlu gübreler toprak analizi sonucu toprakta eksikliği tespit edilince verilir.</p><p> B-) Potasyum Klorür: İçerisinde %50-60 oranında potasyum oksit bulunur. </p><p>4.) Kompoze Gübreler: İçerisinde birden fazla besin maddesi bulundururlar. İçerisindeki besin maddelerinin yüzdesi torba üzerine yazılıdır. Kompoze gübreler birden fazla gübre içerdiği için gübrenin verilmesi daha ekonomiktir. Buna karşılık bu tip gübrelerin bitkinin ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin tam karşılayamaması iklim ve toprak özelliklerine göre azotlu ve fosforlu gübrelerin farklı zamanlarda verilmesi bu gübrelerde mümkün olmaması olumsuz tarafları arasında yer almaktadır. Kompoze gübrelerde aranılacak en önemli hususi Gübrelerdeki fosforun suda eriyebilirlik oranının yüksek olması istenir. </p><p>KOMPOZE GÜBRE ATMA ŞEMASI</p><p>MİKTAR AZOT FOSFOR POTAS</p><p> N P K</p><p> % % %</p><p> 20 20 0</p><p>50 KĞ 10 KĞ SAF 10 KĞ SAF 0</p><p>30 KĞ DOLGU MADDESİDİR</p><p>Meyve Ağaçlarını Gübrelenmesi: Meyve ağaçlarında gübreleme ılıman bölgelerde Şubat, Mart aylarında kışı şiddetli olan bölgelerde Mart veya Nisan aylarında yapılır. Gübrelemede fosfor ve potasyum tamamı azotun ise yarısı verilmelidir. Azotun ikinci yarısı ise iki üç ay sonra sulamadan hemen önce toprak yüzeyine verilerek tırmıkla toprağa karıştırılır. </p><p>Ağaç Gübre Uygulaması</p><p>-Taç iz düşümü işaretlenir</p><p>-Ağacın gövdesinden itibaren 50-60 cm lik</p><p>alan boş bırakılarak diğer kısmın üzerine </p><p>azotlu gübre serpilir. Tırmıkla karıştırılır.</p><p>Kuru ve Sulu Bağlarda Gübre Uygulaması</p><p>Bağ (kuru): 5-7 Kğ/d Saf Azot 4-6 Kğ/d Saf Fosfor</p><p>Bağ (Sulu): 8-10 Kğ/d Saf Azot 6-8 Kğ/d Saf Fosfor</p><p>Fosfor ve potasın tamamı Şubat Mart ayında </p><p>Azotlu gübre ise İlkbaharda çapayla verilir.</p><p>Meyve Ağaçlarında Gübre Uygulaması</p><p>Ağaç başına 02-03 Kğ/d Saf Azot</p><p>Ağaç başına 015-020 Kğ/d Saf Azot verilir.</p><p>Örnek: 50 dk lık bir alana 6 m ara ile meyve ağacı dikilmiştir. 50 kğ lık amonyum sülfat tan kaç torba kullanılması gerekmektedir.</p><p> </p><p> 50 kğ 10,5 kğ</p><p> X 278</p></blockquote><p></p>
[QUOTE="masseysuper90, post: 3356, member: 182"] [b]: TARIMSAL BİLGİ PAYLAŞIMI[/b] EKİM GÜBRE VE BAKIM MAKİNALARI 1998 ( 1000 Hektar ) GÖSTERGELER MİKTAR % ORANI Ekilen Alan 18.749 69,6 Nadas 4.890 20,07 Toplam Tarla Arazisi 23.638 - Bağlar 541 2 Sebze ve Meyve 2.172 8,1 Orman 20.703 - EKİM : Yeni bir ürün elde edebilmek için tohumun toprağa gömülme işlemine ekim denir Birim Alandan Alınan Ürünün Arttırılması 1) Kaliteli Tohumluk (Buğdayda % 20 Verimi Arttırır) 2) Gübreleme 3) Sulama (% 40 Verimi Arttırır) 4) İlaçlama 5) Tarımsal Mekanizasyon 6) Çiftçilerin Eğitilmesi Ekim: İkiye Ayrılır; 1) Serpme Ekim 2) Sıraya Ekim Serpme Ekimin Sakıncaları 1) Ekim derinliği her yerde ayni değildir. 2) Tohumların yaşama alanları eşit değildir. 3) Tohumlar tarla yüzeyine homojen olarak dağılamaz 4) Normal olarak çimlenen tohumların yüzeye çıkışları ayni zamana denk gelmediğinden hasat gecikir. NOT: Serpme ekimde %30 oranında tohumluk kaybı söz konusudur. Sıraya Ekimin Çeşitleri 1) Kesiksiz sıraya ekim 2) Geniş sıralı ekim 3) Dar sıralı ekim 4) Bant ekim 5) Hassas ekim 6) Ocakvari ekim Ekim Derinliği: Tohumun toprak yüzeyine uzaklığını ifade eden ekim derinliği tohumun cinsi, büyüklüğü, çimlenme gücü, toprak ve iklim şartlarına bağlı olarak değişir. Bütün tahıl çeşitlerinde en yüksek verimin 2,5 cm ekim derinliğinde alındığı tespit edilmiştir. BAZI BİTKİLER İÇİN EKİM DERİNLİĞİ BİTKİNİN CİNSİ DERİNLİĞİ Buğday 2-5 cm Arpa 2-4 cm Mısır 4-8 cm Ayçiçeği 5-10 cm Pamuk 3-4 cm Susam 2-3 cm Sıra Arası Ve Sıra Üzeri Mesafe Ayni sırada birbirini takip eden tohumlar arasındaki mesafeye Sıra Üzeri mesafesi. Bir diğer sıra ile arasındaki uzaklığa ise Sıra Arası mesafesi denir. BAZI BİTKİLER İÇİN SIRA ARASI VE SIRA ÜZERİ MESAFELER BİTKİNİN CİNSİ SIRA ARASI SIRA ÜZERİ Buğday 14-20 cm - cm Arpa 16-20 cm - cm Mısır 75-100 cm 25-75 cm Ayçiçeği 60-70 cm 30-40 cm Pamuk 90 cm 30 cm Susam 50-60 cm 20-25 cm BAZI TOHUMLARIN EKİM NORMLARI BİTKİNİN CİNSİ NORMU Kg/Da Buğday 10-20 Kg / Dekar Arpa 10-16 Kg / Dekar Mısır 6-8 Kg / Dekar Ayçiçeği 1-3 Kg / Dekar BAZI TOHUMLARIN BİN DANE AĞIRLIĞI BİTKİNİN CİNSİ NORMU Kg/da Buğday 37-40 Gram Arpa 35-90 Gram Mısır 168-60 Gram Ayçiçeği 54-20 Gram Ekim Normu Hesabı Örnek : 50 dönüm bir alana 60 cm sıra arası ve 30 cm sıra üzeri mesafede ayçiçeği ekilecektir. Ayçiçeğin bin dane ağırlığı 54.20 gram çimlenme yüzdesi %95 olduğuna göre atılması gereken tohum miktarını hesaplayınız. 1) Yaşama Alanı Hesaplanır A= Sıra arası . sıra üzeri = 180 cm² = 0,18 m2 2) m2 deki Dane Sayısı 3) Dekardaki Dane Sayısı A= 1000 . x = 1000 . 5,55= 5550 dane / dekar 4) Kayıplar Eklenir Çimlenme %92 - %8 Safiyat +%95 - %5 Kayıp %13 Olması gereken Kayıp Toplam alana atılan dane = 6271 d / da 5) Toplam Alana Atılan Dane = 50 . 6271 dane=313550 6) Dane Ağırlığı Bulunur x gramdır Örnek : 100 da lık bir alana 80 cm sıra arası 30 cm sıra üzeri mesafede mısır ekilecektir. Mısırın bin dane ağırlığı 170 gram çimlenme yüzdesi %90 safiyat oranı %90 olduğuna göre toplam alana atılacak tohum miktarını hesaplayınız. 1) Yaşama Alanı Hesaplanır A= 80 . 30 = 2400 cm2 =0,24 m² 2) m2 deki Dane Sayısı 3) Dekardaki Dane Sayısı Çimlenme %90 - %10 Safiyat +%90 - %10 Kayıp %20 4) Kayıplar Eklenir 5) Toplam Alana Atılan Dane 100 = 4999 = 499900 6) Dane Ağırlığı Bulunur EKİM MAKİNALARININ GENEL ÖZELLİKLERİ Ekim makinalarında şu özelliklerin olması gerekir; 1) Gömücü ayaklar arasındaki mesafe bir birine eşit olmalı ve ekim süresince değişmemeli 2) Her ekici düzenden atılan tohum miktarı birbirine eşit olmalıdır. 3) Bir ekici düzenin attığı tohumlar çizi boyunca düzgün dağıtılmalıdır. 4) Ekim derinliği kolayca ayarlanabilmeli sapma oranı %25’ten fazla olmamalıdır. 5) Tohumlar zedelenmeden atılmalıdır. 6) Ufak ve iri daneli her çeşit tohumu farklı ekim normlarında atabilmelidir. 7) Ekim makinası kolayca doldurulup boşaltılabilmelidir. 8) Makinanın kullanımı ve bakımı kolay, maliyeti ucuz ve yapısı sağlam olmalıdır. Ekim Makinalarının Sınıflandırılması A) Ekim Metoduna Göre; 1) Serpme Ekim Yapanlar 2) Sıraya Ekim Yapanlar B) Traktöre Bağlanış Şekline Göre 1) Çekilir Tip 2) Asılır Tip C) Kullanılma Amacına Göre 1) Üniversal ekim makinaları 2) Özel ekim makinaları D) Yapılan İşe Göre; 1) Basit ekim makinaları 2) Kombine ekim makinaları Üniversal Ekim Makinaları: Ufak ve iri daneli pek çok tohumun normal sıraya ekebilen makinalara denir. Özel Ekim Makinaları: Bir veya birkaç tohumun (mısır, soya, ayçiçeği) ekiminde kullanılan makinalara denir. Kombine Ekim Makinaları : Ekim ile birlikte gübrelemede yapabilen makinalarına denir. Ekim Makinasını Meydana Getiren Parçalar (Mibzer) 1) Tohum deposu 2) Ekici düzen a) Mekanik b) Pünömatik c) Santifürüjlü 3) Tohum borusu a) Hunili b) Teleskopik c) Helezonik d) Kauçuk 4) Gömücü ayaklar a) Çapa b) Balta c) Diskli 5) Baskı tekeri, iz kazıyıcılar ve kapatıcılar 6) Markör 7) Hareket iletim düzeni 8) Çatı ve tekerlekler 1)Tohum Deposu: Genellikle saç veya ahşaptan yapılan tohum depoları tohum ve gübreyi taşımak için kullanılır. İçerisinde karıştırıcı, alt kısmında ise ekici düzen yer alır. 2)Ekici Düzen: Ekici düzenin görevi tohumun istenilen miktarda depodan alarak eşit aralıklarla tohum borusuna bırakmaktır. Ekici Düzen Çeşitleri Şunlardır; 1) Mekanik Sistemli Ekiciler a) Oluklu Makaralı Ekici b) Dişli Makaralı Ekici c) Üniversal Makaralı Ekiciler d) İçten Kertikli Makaralı Ekiciler 2) Santifruj Sistemli Ekiciler 3) Pünömatik Sistemli Ekiciler 3)Tohum Borusu: Tohumların ekici düzenden gömücü ayaklara iletilmesini sağlar. Tohum borularında şu özellikler aranır. 1) Ekici düzene mafsallı olarak bağlanmalıdır 2) Her düzlemde bükülebilir olarak yapılmalıdır 3) Borunun iç kesiti tohum akışına engel olmamalıdır, kesit alanında kırılma olmamalıdır. Tohum boruları saçtan, kauçuktan ve plastikten yapılır. Düz, kunili, teleskopik, helezonik çeşitleri bulunmaktadır. 4)Gömücü Ayaklar: Gömücü ayaklar ekim için bir çizi açarak tohumun çiziğe bırakılmasını sağlar. Gömücü ayağın şu özelliklere sahip olması istenir. 1) Her çeşit tohumu değişik iklim ve toprak şartlarında istenilen şekil ve derinlikte ekebilmelidir. 2) Toprak ve bitki artıklarıyla tıkanmamalıdır. 3) Nemin tohum yatağına çıkabilmesi için çizi tabanını hafifçe bastırmalıdır. 4) Sıra arası kolaylıkla değiştirilmelidir. Gömücü Ayak Çeşitleri; 1) Çapa 2) Balta 3) Diskli 1)Çapa Ayakları: Bu ayaklar iyi hazırlanmış topraklarda verimli çalıştıkları halde sert topraklarda kesek çıkarttıkları için iyi çalışmazlar. Anızlı topraklarda tıkanırlar üst toprak yüzeyi kurumuş kısmen otlu toraklarda iyi batma özelliği gösterirler. 2)Balta Ayaklar: İyi hazırlanmış tarlada çok iyi çalışır. Kuru, kesekli, otlu veya fazla nemli topraklarda yeterince çalışmazlar. 3)Diskli Ayaklar: Tohum yatağı iyi hazırlanmamış tarla yüzeyi engebeli ve nemli topraklarda tercih edilirler dönerek çalıştıkları için tıkanmaları söz konusu değildir. Tek ve çift diskli olarak kullanılırlar. Ağır yapılı olmalarından dolayı hem de daha az derine ekim yapmazlar. Ekim Makinalarının İşe Hazırlanması 1) Traktöre bağlama Paralellik Ayarı (ön arka ) 2) Derinlik Ayarı 3) Sıra Arası Ayarı 4) Sıra Üzeri Ayarı 5) Markör Ayarı 6) Ekim Normu Ayarı 7) İz Kazıyıcılar Paralellik Ayarı: Üç nokta askı sistemine bağlanarak çalışan mibzerlerde ön arka paralellik ekim derinliğini etkileyeceğinden bu ayarın yapılması gerekir. Derinlik Ayarı: Üniversal mibzerlerde mibzerin sağ ve sol yarısına kumanda eden derinlik ayar kolu ile ayar yapılır. Özel ekim makinalarında ise her ünitede bulunan derinlik ayar kolu ile derinliği ayarlarız. Sıra Arası Ayarı: Sıra arası ayarı gömücü ayakların veya ünitenin bağlanmış oldukları ana lama üzerindeki yerlerinin değiştirilmesi ile yapılır. Burada dikkat edilecek olan nokta ünite veya ayak sayısı tek ise ana lamanın orta noktasına birinciyi yerleştirip diğerlerini bu ayaktan eşit sıra arası mesafede boşluk bırakarak bağlamak gerekir. Ünite veya ayak sayısı çift ise ana lama orta noktadan itibaren yarım sıra sağ ve sol taraftan boş bırakılarak gömücü ayaklar yerleştirilir. Diğer ayaklarda bu ayakları bir sıra arası boşlukta takip eder. Sıra Üzeri Ayarı: Üniversal ekim makinalarında sıra üzeri mesafe mibzer tekerinden ekici makaralara gelen hareketin oranını değiştirerek ( transmisyon oranı ) sıra üzeri mesafe değiştirilir. Özel ekim makinalarında ise transmisyon oranı ile sıra üzeri mesafe değiştirilebileceği gibi farklı delik sayısına sahip ekici plaka kullanarak sıra üzeri değiştirilir. Markör Ayarı (çizek): Markör ekim makinası ile çalışmada dönüşlerde sıra arası mesafesinin bozulmamasını temin eder. Traktörün sağ ön tekeri Markör’ün tarlada bırakmış olduğu izi takip eder. Markör ( Çizek ) Hesabı Ç= Çizek ( Markör ) uzunluğu (cm) B= Traktör İz Genişliği (cm) A= Mibzer İz Genişliği (cm) S= Sıra Arası Mesafe (cm) İş Genişliği = Ayak Sayısı . Sıra Arası İz Genişliği = İş Genişliği - Sıra Arası Örnek : İz genişliği 140 cm olan bir traktör ile 20 ayaklı ve ayaklar arasındaki mesafesi 15 cm olan bir mibzerin çizek uzunluğu ne kadardır. B= 14 cm n= 20 S= 15 cm Not : Son değer (-) olarak bulunursa traktörün iz genişliği de eklenerek bulunur. Örnek : 5 üniteli özel ekim makinası ile 70 cm sıra arası 25 cm sıra üzeri mesafe de mısır ekilecektir. Mısırın 1000 dane ağırlığı 220 gr traktör iz genişliği 140 cm tohumun çimlenme yüzdesi %95 safiyat oranı %95 olduğuna göre A) Dekara atılacak tohum miktarını hesaplayınız B) Çizek uzunluğunu hesaplayınız C) Ekim makinasının teker çevresi 2 mt mibzer tekeri 20 tur çevrildiğinde gömücü ayaklardan dökülen tohum miktarı 40 gr olduğuna göre mibzerin ayarını kontrol ediniz A) 1-Yaşama Alanı Hesaplanır A= Sıra Arsı . Sıra Üzeri =70 . 25 = 1750 cm2 = 0,175 m2 2-m2 deki Dane Sayısı 3-Dekardaki Dane Sayısı 1000 . X = 1000 . 5,71 = 5710 dane / da 4-Kayıplar Eklenir Çimlenme %95 safiyat %95 =10 Kayıp 5-Toplam Alana Atılan Dane ? gramdır B) n= 5 S= 70 cm A=? Ç= Çizek Uzunluğu Ç = ? B= Traktör İz Genişliği B = 140 cm A= Mibzer İş Genişliği A = ? S= Sıra Arası Mesafe S = 70 A=(n-1) . Sıra Rası A=(5-1) . 70 A= 4 . 70 A= 280 cm C) Teker çevresi 2 metre . mibzer tekeri 20 tur 40 gr tohum İş genişliği = n . sıra arası 5 . 70 = 350 cm = 3,5 m İş Genişliği ? gramdır Gübrelerin Fiziksel Ve Mekanik Özellikleri 1)Hacim Ağırlığı: Belirli bir hacimdeki gübre ağırlığıdır. Katılık derecesine nem oranına ve granümetrik terkibine bağlı olarak değişir. 2)Granümetrik Terkip: Değişik büyüklükteki parçaların yüzde oranını gösterir. Dağıtma için en uygun büyüklük 1/5 mm. Arasında olanlardır. Gübrenin akıcılığını ve kubbe yapma etkisini sınırlandırır. 3)Akma ve Dökülme Özelliği: Gübrenin granümetrik terkibine ve nem oranına bağlı olarak değişir. Deponun yapısını ve karıştırıcıların durumunu belirler. 4)Tabii Yığılma Açısı: Gübrenin eğik bir düzlem üzerine döküldüğünde yığının kenarı ile düzlem arasındaki açıdır. 5)Higroskopik Derecesi: Havadan nem çekme özelliğidir. Her gübrede az çok vardır. Zamanla katılaşmayı akıcılık özelliğini ve saklama durumunu etkiler. 6)Yapışkanlık: Makine parçalarına yapışma özelliğidir. Lastik ve plastik yüzeylerde minimumdur. 7)Aerodinamik Katsayı: Gübrenin granümetrik terkibine bağlı olup santifürüjlü makinalarda dağıtım kalitesini ve gübre atma mesafesini sınırlandırır. 8)Sürtünme Katsayısı: Makine parçalarının seçimini etkiler. Gübrenin sandıktan veya dağıtıcı organlardan kaymasını sınırlandırır. Gübre Dağıtma Makinalarında aranılacak özellikler; 1) Değişik şekil ve özellikteki gübreyi tarla yüzeyine eşit olarak atabilmek 2) Yeterli iş genişliğine sahip olmalı yüksek hızlarda çalışılabilmeli ve dekara (d a) 5-120 kg. gübre veya 400 kg. kireç atabilmeli 3) Yeterli bir büyüklüğe sahip olmalı. Kolayca doldurulup boşaltılmalı pasa karşı dayanıklı olmalı ve ucuz olmalı Gübre Dağıtma Makinaların Sınıflandırılması A)Gübre Çeşidine Göre: 1)Organik gübre dağıtma makinaları a) Çiftlik gübresi dağıtma makinaları b) Şerbet dağıtma makinaları c) Sıvı ahır gübresi dağıtma makinaları 2)Kimyasal (mineral) Gübre Dağıtma Makinaları; a) Katı mineral gübre dağıtma makinaları b) Sıvı gübre dağıtma makinaları c) Gaz gübre dağıtma makinaları B)Gübre Dağıtım Şekline Göre: 1) Tüm yüzeylere gübreleme yapan makinalar 2) Ekilmiş sıranın çok yakınına ekim derinliği civarına gübreleme yapan makinalar 3) Kök derinliğine gübreleme yapan makinalardır Kimyasal ( Mineral ) Gübre Makinalarının Sınıflandırılması 1) Santifürüjlü Dağıtıcılar a) Tek diskli b) Çift diskli c) Sarkaç borulu 2) Sandıklı Dağıtıcılar a) Delikli plakalı dağıtıcı b) Merdaneli dağıtıcı c) Yarıklı dağıtıcı d) Tabaklı dağıtıcı 3) Geniş Dağıtma Düzenli Dağıtıcılar a) Yatay taşıyıcı helezonlu dağıtma düzenliler b) Taşıyıcı bantlı ve zincirli dağıtma düzenliler c) Pünömatik dağıtma düzenliler d) Yatay ve dikey helezonlu dağıtma düzenliler 4) Özel Dağıtıcılar Gübrenin Fırlatılma Uzaklığına Etki Eden Faktörler 1) Çevre hızı 2) Kanatçıkların durumu 3) Disklerin yerden yükseklikleri 4) Disklerin yere göre konumu 5) Gübrenin yapısı 6) Rüzgar durumu 7) Gübrenin diskler üzerindeki hızlanma mesafesinin uzunluğu gübrenin atılma mesafesine etki eder. Gübreler: Bitkinin ihtiyaç duyduğu ve toprakta bulunmayan besin maddelerinin bitkiye verilmesi amacıyla yapılan işleme gübreleme denir. Gübrelerin Sınıflandırılması A)Organik Gübreler: Toprağa verildikleri zaman besin maddesi yanında su ve hava düzeyini düzenleyip toprak ısısını ayarlayarak biyolojik faaliyetlerin oluşmasına yardımcı olur, toprak yapısını ıslah eder. Organik gübreler toprağa verildikleri yıl taşıdıkları besin maddesinin ancak %20 sini bitki için yarayışlı bir formda toprağa sunarlar. Organik Gübrelerin Çeşitleri; 1) Çiftlik gübresi 2) Sap ve diğer artıkların çürütülmesiyle yapılan gübreleme ( Kompost ) 3) Şerbet 4) Akıcı özellikteki ahır gübresi 5) Yeşil gübre 6) Tarlada kalan bitki artıklarının parçalanıp gömülerek çürütülmesi B)Mineral Gübreler: Bitki besin maddelerine bir veya bir kaçını bünyesinde bulundurur. Toprak ıslahında kullanılmaz. Uzun süre organik gübre ile takviye edilmeden toprağa mineral gübre verilmesi toprağın yapısını bozabilir. MİNERAL GÜBRELER ŞÖYLE SINIFLANDIRILABİLİR; 1) Gübrenin Yapısına Göre a) Katı Gübreler b) Sıvı Gübreler c) Gaz Gübreler 2) İçerdiği Besin Maddesine Göre a) Azotlu b) Fosforlu c) Potaslı d) Kompoze Gübreler Bitki Besin Maddeleri Organik Madde: Organik madde toprak içerisinde bulunan bitki ve hayvan kalıntılarıdır. Parçalanması sonucunda meydana gelen humus toprağın fiziksel özelliklerini düzeltirken diğer taraftan organik maddelerin içerisindeki besin maddeleri bitkiye yarayışlı hale geçer. Toprakta %1-3 arasında organik madde bulunmakta olup bu oran çok azdır. Organik maddeler hafif kumlu topraklarda su besin maddesi tutulmasını arttırır. Ağır killi topraklarda ise toprağın havalanmasını iyileştirerek toprak işlemeyi kolaylaştırır. Bitkilerin beslenmesi için gerekli olan ve fazlaca kullanılan bazı bitki besin maddeleri karbon, hidrojen, azot, fosfor, kalsiyum, potasyum, magnezyum, kükürt ve demirdir. Az miktarda kullanılanlar ise mangan, bor, bakır, çinko, molibden, kobalt ve selenyum dur. Karbon,Oksijen ve Hidrojen: Havanın içerisinde %21 Oksijen, %79 Azot, %0,03 Karbondioksit bulunan bir gazdır. Bitkiler ihtiyaç duydukları karbon ve oksijeni havadaki karbondioksitten alırlar. Hidrojen ise topraktan alınan su vasıtasıyla sağlanır. Oksijen, Karbon, ve Hidrojen bitki kuru ağırlığının %90 dan fazlasını oluşturur. Azot: Toprağın orijini olan kayada azot hiç yoktur. Topraktaki azotun hemen hemen tamamı havadaki azottan temin edilir. Mercimek, Yonca, Korunga, Üçgül, Fasulye, Nohut, Bakla, Soya Fasulyesi, gibi fiğ gibi baklagil bitkileri havadaki azotu köklerinde biriktirerek toprağa verirler. Buğday, Mısır, Şeker Pancarı, Pamuk gibi bütün bitkiler baklagil bitkilerinin toprakta depoladığı azotu kullanırlar. Bu azotun yeterli bulunmadığı durumlarda azot ihtiyacı azotlu gübreler ile temin edilir. Bitkiler genellikle azotu amonyak ( NH 4+) veya Nitrat ( NH 3-) halinde suda erimiş olarak alırlar. Bitkilerin kullanabileceği bu azot topraktaki toplam azotun %2 si kadardır. Amonyum halinde olanlar nitrat halindekilere göre daha uzun süre toprakta tutunur. Ve yağışlarla daha az yıkanarak toprak derinliklerine akar. Buna karşılık amonyaklı gübre toprak yüzeyine serpildiğinde özellikle kireçli toraklarda ve sıcak havalarda amonyak gaz haline geçerek kaybolma tehlikesi vardır. Bu nedenle gübreleme yapılırken amonyaklı gübreler sülfat formunda Taban Gübresi olarak toprağa verilir. Nitratlı gübreler ise (Amonyum Nitrat) Üst Gübre olarak toprak yüzeyine serpilir. Azot eksikliği olan yerlerdeki bitkiler genellikle normal büyümez yapraklar küçük sarı veya sarımtırak yeşil olur. Alt veya yaşlı yapraklar kuruyarak ölür, dane iyi ve dolgun olmaz dane ve yapraklarda protein miktarı düşer çiçeklenme normal olmaz verim azalır. Azot Fazlalığı: Bitkilerde fazla azot vegetatif gelişme periyodu uzatır. Çiçeklenme gecikir. Vegatatif akşam yani dal, sürgün ve yaprak miktarı fazla iri geniş ve uzun yapraklı olur. Buna karşılık generatif gelişme zayıf kalır. Meyvelerde geç olgunlaşma meydana gelir. Fosfor: Biki için en önemli besin maddelerinden biridir. Toprakta % 0,02 – % 0,15 arasında fosfor bulunur. Ancak bunun çok az bir kısmı bitki tarafından alınabilir. Özellikle killi topraklarda kil miktarına bağlı olarak fosforun önemli bir kısmı toprak tarafından tutulur. Fosfor bitkide enerji depolanması ve taşınması genlerin ve kromozonların yapı taşı olması ve besinlerin taşınması gibi fizyolojik görevleri vardır. Fosfor, bitkinin tohum ve meyvelerinde yaprak ve diğer kısımlara nazaran daha fazla bulunur. Fosfor eksikliğinde bitkiler normal büyümez. Bodur kalır. Mahsul az ve kalitesiz olur. Meyve döker hasat gecikir. Özellikle alt yapraklarda mavimtrak yeşil veya kırmızıyı çalan morumsu bir renk görülür. Gübreleme yapılırken fosforun kök bölgesine yakın bir şekilde verilmesi gerekir. Potasyum: Bitkinin büyümesi ve çoğalması için önemli bir besin maddesidir. Potasyum ürünün miktar ve kalitesine olumlu etki yapar. Hububat saplarının sertleşmesine yardımcı olarak fazla azottan kaynaklanan yatmayı önler. Toprakta çok fazla miktarda fosfor bulunması halinde meydana gelecek olan erken olgunlaşmanın önüne geçer. Potasyum meyvenin dayanıklılığına yağ, nişasta, şeker, oranlarının artmasına katkıda bulunur. Renk, tat ve koku gibi özellikleri düzeltir. Kalsiyum: Ülkemiz toprakları kalsiyum bakımından zengindir. Kurak ve yarı kurak bölgelerde kalsiyum yıkanmadığından toprakta yeterince bulunmaktadır. Hatta bazı yerlerde mikro elementlerin akımını engelleyecek düzeyde kalsiyum bulunmaktadır. Kalsiyum hücre bölünmesinde ve tohum çimlenme oranının artmasında önemli rol oynar. Magnezyum: Toprakta kalsiyumdan daha az miktarda bulunur. Yaprağa yeşil rengi veren klorofilin terkibinde magnezyum vardır. Çeşitli enzim sistemlerinde görev yapar. Magnezyum noksanlığı protein sentezini engellemektedir. Fazla miktarda potasyumlu gübre verilmesi magnezyum noksanlığına yol açar. Günümüzde azotlu ve fosforlu gübrelerin çok kullanılması magnezyumlu gübre kullanımını gerekli hale getirmiştir. Nadiren magnezyum fazlalığı görülen topraklar olabilir. Bu topraklarda yetişen bitkilerde potasyum alınımı engeller. Ağaçlarda kök gelişimi olumsuz etkilenir. Kükürt: Kükürt, organik maddenin yapısında bulunan bir elementtir. Klorofil oluşumu için gereklidir. Bitkinin soğuğa dayanımını arttırır. Kükürt eksikliğinde azotta olduğu gibi bitkilerde sararma görülür. Yalnız bu sararma azottaki gibi yaşlı yapraklardan değil genç yapraklardan başlar. Demir: Topraklar demir açısından zengin olmasına karşın ortamda kalsiyumun fazla olması (Kireçli Topraklar) ve havalanmasının yeterli olmadığı topraklarda bitkilerde demir eksikliği görülür. Demir eksikliğinde genellikle genç yapraklarda sararma (Kloroz) görülür. Meyve ağaçlarında demir eksikliği bazı dallarda görülüp bazı dallarda görülmemesi sık karşılaşılan bir olaydır. Demir eksikliğinde meydana gelen klorozu gidermek için kara boya veya demir sülfat dönen demir içerikli kimyasal maddelerin bitkiye verilmesidir. Kireçli topraklarda verilen demir sülfatın toprakta tutulmaması için ağaç dalları altına açılacak 20-25 cm genişlik ve derinlikteki çukura çiftlik gübresi konulduktan sonra bir-iki kğ./ağaç karaboya dökülür ve çukur toprakla kapatılırsa kloroz zamanla kaybolacaktır. Bunun dışında suda eriyen demir içerikleri yaprak gübreleme ile bitkiye verilmesi de mümkündür. Çinko: Bitkiler; çinkoyu suda çözülebilir formda aktif olarak alırlar. Çinko bitkilerde enzimlerin yapı elementi olarak ve aktive edilmesinde protein sentezinde ve karbonhidrat metebolizmasında görev alan önemli bir elementtir. Bağlarda çinko noksanlığı yaygın görülür. Damarlar arasında lekeler oluşur. Yapraklar küçük dar ve dişli olur. Salkımlar seyrek ve üzüm taneleri küçük olur. Çinko eksikliğinde 100 litre suya yarım kilo çinko sülfat 250gram sönmüş kireç ve 200gram çözelti meyve tutumundan itibaren ihtiyaca göre 20’şer gün aralıklarla yapraklara püskürtülerek verilir. TİCARİ GÜBRELER 1.)Azotlu Gübreler : A-) Amonyum Sülfat: Toz Şekere benzediği için şeker gübresi olarakta adladırılır. İçerisinde % 21 oranında azot vardır. Asit karakterli bir gübredir. B-) Amonyum Nitrat: Amonyum nitrat içerisinde % 33-33,5 oranında azot bulundurur. Dünyada en çok tüketilen gübredir. Amonyum Nitrat çok rutubet çeker, bu nedenle uzun süre muhafazası zordur. Muhafaza esnasında üst üste 8 torbadan fazla konulmamalı gübre ile aynı yerde benzin, gaz yağı gibi maddeleri bulundurmamalıdır. C-) Üre: İçerisinde %45 - %46 oranında azot bulundurur. Diğer azotlu gübrelere kıyasla yağmur suyu ile yıkanması daha zordur. Genellikle taban gübre olarak kullanılır. 2.) Fosforlu Gübreler: A-) Süper Fosfat: İçerisinde %16-18 oranında fosfor asidi vardır. B-) Trible Süper Fosfat: İçerisinde %43-46 oranında fosfor asidi vardır. Fosforlu gübreler ekim veya dikimde tohum veya kök derinliğine gömülür. Nem çekme özellikleri azotlu gübrelerde daha azdır. 3.) Potasyumlu Gübreler: A-) Potasyum Sülfat: İçerisinde %48-52 oranında potasyum oksit bulunur. Potasyumlu gübreler toprak analizi sonucu toprakta eksikliği tespit edilince verilir. B-) Potasyum Klorür: İçerisinde %50-60 oranında potasyum oksit bulunur. 4.) Kompoze Gübreler: İçerisinde birden fazla besin maddesi bulundururlar. İçerisindeki besin maddelerinin yüzdesi torba üzerine yazılıdır. Kompoze gübreler birden fazla gübre içerdiği için gübrenin verilmesi daha ekonomiktir. Buna karşılık bu tip gübrelerin bitkinin ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin tam karşılayamaması iklim ve toprak özelliklerine göre azotlu ve fosforlu gübrelerin farklı zamanlarda verilmesi bu gübrelerde mümkün olmaması olumsuz tarafları arasında yer almaktadır. Kompoze gübrelerde aranılacak en önemli hususi Gübrelerdeki fosforun suda eriyebilirlik oranının yüksek olması istenir. KOMPOZE GÜBRE ATMA ŞEMASI MİKTAR AZOT FOSFOR POTAS N P K % % % 20 20 0 50 KĞ 10 KĞ SAF 10 KĞ SAF 0 30 KĞ DOLGU MADDESİDİR Meyve Ağaçlarını Gübrelenmesi: Meyve ağaçlarında gübreleme ılıman bölgelerde Şubat, Mart aylarında kışı şiddetli olan bölgelerde Mart veya Nisan aylarında yapılır. Gübrelemede fosfor ve potasyum tamamı azotun ise yarısı verilmelidir. Azotun ikinci yarısı ise iki üç ay sonra sulamadan hemen önce toprak yüzeyine verilerek tırmıkla toprağa karıştırılır. Ağaç Gübre Uygulaması -Taç iz düşümü işaretlenir -Ağacın gövdesinden itibaren 50-60 cm lik alan boş bırakılarak diğer kısmın üzerine azotlu gübre serpilir. Tırmıkla karıştırılır. Kuru ve Sulu Bağlarda Gübre Uygulaması Bağ (kuru): 5-7 Kğ/d Saf Azot 4-6 Kğ/d Saf Fosfor Bağ (Sulu): 8-10 Kğ/d Saf Azot 6-8 Kğ/d Saf Fosfor Fosfor ve potasın tamamı Şubat Mart ayında Azotlu gübre ise İlkbaharda çapayla verilir. Meyve Ağaçlarında Gübre Uygulaması Ağaç başına 02-03 Kğ/d Saf Azot Ağaç başına 015-020 Kğ/d Saf Azot verilir. Örnek: 50 dk lık bir alana 6 m ara ile meyve ağacı dikilmiştir. 50 kğ lık amonyum sülfat tan kaç torba kullanılması gerekmektedir. 50 kğ 10,5 kğ X 278 [/QUOTE]
Alıntı ekle…
İnsan doğrulaması
Cevapla
FORUM
Çiftçilik Genel
Tarım ve Hayvancılık Haberleri
TARIMSAL BİLGİ PAYLAŞIMI
Bu site çerezler kullanır. Bu siteyi kullanmaya devam ederek çerez kullanımımızı kabul etmiş olursunuz.
Kabul
Daha fazla bilgi edin…
Üst
Alt
