Global krizin etkisinde yılbaşından bu yana yüzde 28 gerileyen İMKB‘‘de gübre hisselerinin performansı dudak uçuklatıyor. Piyasada 1 ocaktan bu yana Gübre Fabrikalarımın primi yüzde 371‘‘e varırken, Bağfaş yüzde 140lık artışla, Ege Gübre de yüzde 43lük çıkışla yatırımcısının yüzünü güldürüyor.
Gübre üretiminde temel girdileri petrol türevi hammaddelerin oluşturduğunu ve petrol fiyatlarında son dönemdeki akıl almaz çıkışın gübre üretim maliyetlerine kaçınılmaz olarak yansıdığını kaydeden Ziraat Yatırım Araştırma Müdürü Selçuk Özcan, ancak talepte sıkıntı yaşamayan üretici firmaların bu farkı gübre fiyatlarına rahatça yansıtabildiklerini söyledi.
--------------------------------------------------------------------------------
Kuraklığa bağlı rekolte düşüşü gibi etkenlere rağmen, tarımsal üretimde gübre talebinin düşmediğine dikkat çeken Özcan, 'Hatta üretici firmalar iç talebin tümünü örtemiyorlar bile, gübrenin ithalat ayağı da mevcut. Haliyle firmalar maliyet artışlarını sakınmadan fiyata yansıtabiliyor, bu durumda da karlılıkları etkilenmiyor' dedi. Bu avantajın firmaların 2007 kar rakamlarına da yansıdığını kaydeden Özcan, 'Görünen o ki, 2007‘‘deki olumlu seyir bu yılın geride kalan döneminde de sürüyor ve sürecek gibi de görünüyor. Ayrıca, bu hisselerin cazibesini kendi özellikleri de arttırıyor. Örneğin, Bağfaş, düşük sermayeli, yüksek karlılığı olan bir şirket.
Yatına da bedelsiz sermaye arttırımı beklentisiyle bu hisseye yönelebiliyor.
Gübre Fabrikaları ise, son olarak ortağı olduğu İran‘‘daki yatırımdan dolayı bölgesel oyuncu olma, çevre pazarlara açılma potansiyeli kazandı' dedi.
Dünyanın diğer piyasalarında olduğu gibi geçen ağustosta başlayan ABD kaynaklı mortgage krizinin baskısında kalan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası‘‘nda (İMKB) yılbaşından bu yana kayıplar yüzde 28.05‘‘i buldu. Yıla 55 bin 538 puandan başlayan Bileşik Endeks, iç dinamiklerdeki olumsuzlukların da eklenmesiyle beş aya yaklaşan sözkonusu dönemde 15 bin 577 puan gerileyerek dün 39 bin 960 puandan kapandı. Ancak, borsada gübre hisselerinin genel düşüşe aykırı güçlü seyri geçen yıl olduğu gibi bu yıl da sürüyor.
Öyle ki, Gübre Fabrikaları 1 Ocak-23 Mayıs 2008 arasmda yaptığı yüzde 371.59‘‘luk primle sözkonusu dönemde uzak ara piyasanın en çok kazandıran hissesi konumunu koruyor.
Hatta Bileşik Endeks‘‘in yüzde 1.94 değer yitirdiği dün bile Gübre Fabrikaları yüzde 5.06 değer artışıyla haftayı 41.50 YTL‘‘den kapattı. Yıla 8.80 YTL‘‘den başlayan hissenin mayıstaki performansı ise yatırımcısına yüzde 31.75 değer artışı şeklinde yansıdı. Benzer şekilde borsada işlem gören üç gübre hissesinden bir diğeri olan Bağfaş da yatırımcısına yılbaşından bu yana yüzde 140.85 kazandırarak piyasanın sözkonusu dönemde en çok primli ikinci hissesi konumun bulunuyor. Dün piyasadaki gevşemeden etkilenen Bağfaş haftanın son gününü yüzde 7.57 değer kaybederek 171 YTL‘‘den kapatsa da mayısta yüzde 22.14 prim yaptı. Dün benzer gevşemeyi sergileyen Ege Gübre de yüzde 5.56 değer kaybederek cuma kapanışını 80.50 YTL‘‘den gerçekleştirse de, bu hissenin de yılbaşından bu yana yaptığı prim yüzde 43.75, mayısta yaptığı prim ise yüzde 41.23 seviyesinde bulunuyor.
Dünyada tarım ürünlerinin giderek bioyakıt üretiminde kullanıldığına dikkat çeken Gübre Fabrikaları Genel Müdürü Mehmet Koca, artan talep nedeniyle tarımsal girdi fiyatlarının, dolayısıyla da gübre fiyatlarının son iki yılda rekor artışlara sahne olduğunu söyledi. Böylece bütün dünyada gübre şirketlerinin değerinin de arttığını kaydeden Koca, 'Halka açık olanların hisse senetleri yatırımcılarına önemli kazançlar sağladı. Biz de yükselişten payımıza düşeni aldık. Son yıllardaki yatırımlarla satış, ciro ve karlılığımız katlandı. Sektörde pazar payımız yüzde 60‘‘a çıktı. İran‘‘daki Razi Petrochemical‘‘i alarak global oyuncu konumuna da geldik. Çünkü Çin ve Hindistan gibi kalabalık ülkeler zenginleşiyor, refah seviyesi artıyor, böylece oradaki insanların beslenme alışkanlıkları değişiyor. Birkaç yıl önce öğünde bir tabak pirinçle yetinen Çinli artık daha zengin sofra istiyor. Tarım ürünlerine talep artınca gübreye yansıması da güçlü oluyor' dedi.
