Selamlar ahali, uzun zamandır bu konuyu açmayı istiyordum bugüne kısmetmiş. 11 Mayıs 2020'de 11bin ₺'ye aldığımız helikopter tırmıkla 1200 dekarla sezon sonu geldik. Tüm yönleriyle ele alalım:
Satın alma sonrası ilk hali:
Tırmık nakliye aracından indirildiği zaman (1) numaralı şekilde görüldüğü gibi duruyor. Bazı teslimatlarda "namlu perdesi" ayrı olarak da gelebilir. Perdeyi tam ortalı takmanız lazım. Nedenini yaşadığım problemler kısmında anlatacağım. Yine aynı kısımda tırmık demirlerinin saplarını işaretlemişim. Bunları kurulum için söküyoruz ve (2) numarada olması gerektiği gibi takıyoruz. Resmin üzerindeki yazıları da okumayı unutmayalım.
Yenilenen güncelleme ile resmin sağ alt köşesine trakkulüp simgesi otomatik konmaya başlamış Bu yüzden orada yazan kısmı tekrar yazayım. Namlu perdesini mavi ok ile gösterdiğim pimi sökerek indiriyoruz. İndirdikten sonra pimi çıkardığımız aynı yere takıyoruz. Perdenin yukarı doğru kalkmasını engellemek için biraz aşağıda bir delik daha var ama ona takmıyoruz. Çünkü engebeli arazilerde perde kendi kendine kalkmalı ki perde dişlerine zarar gelmesin.
Perde konusunu biraz daha genişletelim. Bu resmi perde kalkık konumdayken ( yol konumu) altından çekmiştim. Yukarı doğru bakan 2 okun geldiği yerlerden, perde sapının inik olduğu zaman ( iş konumu) perdenin ne kadar alçakta olacağını ayarlayabiliriz. İş konumuna getirdikten sonra perdeyi takarken orta deliklere karşılıklı veya üstteki deliklere takıyoruz. Çünkü Sürüm'ün perdesi dişli. Dişler yere temas edip, hopladıkça kırılıyor. Ben sezon sonuna kadar 3 tane kırmışım mesela. Arıza ve nerelerine dikkat etmeniz gerektiğiniz konusuna şimdi fazla girmeyeyim. Bu kısımda bu kadar bilgi yeterli. Perdeyi neden yamuk taktığımızda arızaları yazınca açıklayacağım.
Sağ tarafa bakan okların gösterdiği yazıyı Trakkulüp simgesinden dolayı gene okunmadığımız için o kısmı tekrar yazayım. 165 veya 190'lık hatta 3 metrelik her hangi bir makinanın biçtiği otun kaç namlunu birleştirmek istediğinize göre, verime göre, mahsüle göre o kısmı uzatıp kısaltarak namlu genişliğini ayarlıyoruz. En dar konumu sadece çok verimsiz tarlalarda öneriyorum. Verimli tarlalarda 3-4 namluyu en dar konumda toplarsanız namlunun boyu yükselir, bazen top top atma olur. Zaten helikopter tırmığın en büyük avantajı top top atmaması sayesinde balya makinesinin pim kesmemesiydi zaten. Bu nimetten faydalanamazsak bir anlamı kalmaz ki. Ben genelde 2. veya 3. konumda kullanıyorum.
Ayrıca en dar konumu verimli tarlalarda kullanırsanız, namlu yüksekliği artacağı için fırtınada çıkınca namlular daha kolay dağılıyor. Yoncada pek sıkıntı olmasa da otta oluyor.
Kurulum sonrasında geldik traktöre takma işlemine. Resimdeki yazdıklarımı okuyoruz. Orta kolun bağlandığı çeki demirini kesinlikle başka bir ekipmanda kullanmak üzere alıp, kaybetmiyoruz. Çünkü çekisi özel, kaybedince her çekiyi oraya uyduramazsınız. Traktöre bağladıktan sonra yan kol boşluklarını alıp, olabildiğince ortalı veya hafif sağa doğru ayarlıyoruz.
Dananın kuyruğunun koptuğu yere geldik. Yan kolu indirip kaldırmak tırmığın bir tarafının iyi batmasına yardımcı olmuyor
. Bunu ilk aldıktan 2 gün sonra fark ettim ama siz şimdi satın almadan bile biliyorsunuz. Ama tırmığı yere indirirken her iki tekerinde aynı anda inmesi temiz iş olur. Yan kolları indirip kaldırmanın, tırmık üzerindeki tek görevi hangi tekerin yere önce değeceğini belirlemek. Zaten her türlü 2 tekerde yere değip, traktörden bağlantısını kesip, yer şekline göre kendi gidecek.
Bu resimdeki yazıları da okuyalım. 1 ve 2 numaralı yerlerde şanzımanın içindeki bulunan bir desen sayesinde kol oraya gelince kendi içinde dönerek tırmık yaylarını kaldırıyor. Görüldüğü üzere tırmığın 120 derece civarında bir bölümü yerle temas ediyor. Bu traktör tarlada giderken sadece bu kısmın temas ettiği engebe durumu önemli. Bu alan içinde maksimum 3cm'e kadar engebe farkı olursa tertemiz toplarsınız. Sadece bu tırmığın iyi çalışabilmesi için düzgün tarla hazırlamayı gereksiz olarak görenler olabilir. Bu bizim vazifemiz, sadece bu ekipman çalışmayacak ki, tek işimizi de düzgün yapalım bari. Biçerdöver dipten biçemeyince küfür eden tarla sahipleri geldi aklıma.
Tırmığa arkadan bakınca bu şekilde görünüyor. Traktörün sağ tekerinin az ilerisindeki otu, soldaki perdenin yanına taşıyor. Yani çalışma yönü saat yönünün tersine.
Bu T kolundan çalışma derinliğimizi ayarlıyoruz. Bir üst resimde, tırmıkların hangi konumlarda yere değdiğini göstermiştim. O mavi alanı indirmek için kullanıyoruz, yani bu T kolunu kıstıktan veya uzattıktan sonra o mavi alandaki bulunan tırmıkları kontrol ediyoruz. Bu T kolunun mutlak olarak ayarladığı yer ise yukardaki resimdeki 2 numaralı yer. Mavi alanın orta koldan tarafı, orta kolun ayarına göre makinaya yandan bakıldığında daha yüksek veya alçak durabilir. Mavi alandaki her tırmığın yere aynı uzaklıkta, topraktan 1cm'e kadar aralı olarak ayarlamamız gerek. Yani mavi kısım yere paralel olacak. Ne bir tarafı yüksek, nede bir tarafı alçak.
Eğer orta koldan taraf biraz daha inikse, yamukluktan dolayı dönme esnasındaki sağ taraftan gelen otlar oraya gelince hafif dökülür. Sonra siz o psikolojiyle biraz daha indirmek istersiniz. Ondan sonra hem çok fazla tozlu namlu olur hem de ufak tefek otu altından gene kaçırır.
Şimdi traktörümü ve ekipmanımızı ayarladık. Çalışırken dikkat etmeniz gerekenlerden bahsedelim.
Basit ve detaylı olarak hangi viteslerde kullandığımı yazayım. Küsküt otu yüzünden ve biçimden sonra +7 gün beklenmesinden dolayı alttan çıkan yoncalardan dolayı, tırmıklama yaparken bu etkenler otu salmıyor. Bu tarlalarda, +800kg kuru ot veren tarlarda ve aşırı zayıf ot, yoncada ( boyu 25cm'den az) tırmık aralarından kaçırmalar olmasın diye her zaman 1 viteste gidiyorum. Normal tarlalarda ise her zaman 2 viteste kullanıyorum. Traktör 640, 540 kuyruk mili devri 1968 devirde görüyor. Kesinlikle 8km sürati geçmiyoruz. Nedenini yeri gelince açıklayacağım.
Biraz detaylandıralım. Yoncada 1500 motor devrini geçince sapı kırma, yaprağı dökme oluyor. Ama 1.vitese düşmek zorunda kaldığım tarlalarda 2.vitese göre çok yavaş kalmayayım diye 1500 devire çıkıyorum. Normal tarlalarda ise 2.vites, 1250 devirde, 8km hızda gidiyorum.
640; 1 viteste 540 kuyruk mili devrini gördüğü motor devrinde 8.5km/h süratle, 2 viteste 540 kuyruk milini gördüğü motor devrinde 12.8 km/h'da kullanmış oluyorum mantık olarak. Bu bilgiyi göz önüne alarak kendi traktörlerinizin vites ve kuyruk mili oranlarını hesaplayıp, doğru viteste çalışabilirsiniz. Sakın yanlış anlaşılmasın yoncada 540 kuyruk mili devrini görmüyoruz. Otta 8km hızı geçmedikçe istediğiniz kombinasyonda kullanabilirsiniz. Hatta ot devirli toplanınca daha güzel oluyor diyebilirim. 540E devrini de göz önüne alarak farklı kombinasyonlar yapabilirsiniz. Avrupa'da rekor kırılan tarlaların hazırlığı çok iyi. Bölgemizdeki yonca tarlalarının hazırlığı iyi ama köstebek çok fazla. Ot tarlaları ise doğru düzgün hazırlanmıyor, sıkıştırılmıyor. Biçim yapan traktörün tekerlerinin geçtiği yerler bile çökme yapıyor o derece. Yani ben bırakalım Avrupa tarlaları kalitesinde tarla hazırlığını, tatmin edecek derecede hoplamadığım tarlaya rastlamadım. Eğer çok kaliteli hazırlanmış tarlalar olursa 10km/h hıza çıkabilirsiniz. Çok köstebek bulunan arazilerde ise zaman zaman 7km'ye düşüyorum.
Büyük tarlalarda 1 saatte 1.viteste yoncada tırmıkladığım max. alan 14 dekar.
2.viteste 8km/h hızda ise maksimum 20dekar toplayabildim. Kusursuz tarlalar olsa belki 25 olur. Tabi bunlar uzun tarlalardaki maksimum rakamlar. Genel ortalamam 15 dekar civarı.
Aşağıdaki tarla bir müşterimin. Biçimini de ben yaptığım için tarlanın içinde 5tane pulluk arası olduğunu fark ettim. Tarlanın biçtiğim yönü daha uzun olmasına rağmen tarlayı ters sürmüşler ve tapan çekerek bu izleri kaybetmemişler. Normalde düzüne sürselerdi ve izleri kaybetmemiş olsalardı bile pek problem olmazdı. Ama biçim sırasında her gelip giderken 3 de az 2 defa aşırı hopladığımdan dolayı bu tarlaya özel bir işlem yapmam gerektiğini düşündüm. Tırmıklarken tarlaya ilk girdiğimde o pulluk aralarını/ pulluk üstünü ( adına ne desem bilemedim) tırmığın sağ tarafına alıp iki tarafa da dağıttım. Resimden durumun kritikliği belli olmuyor ama yandan bir resim daha çekseydim neden hopladığımı ve makinaya zarar vermek istemediğimi daha iyi anlayabilirdiniz. Makinayı ilk aldığımız zamanlarda olsa buna hiç dikkat etmezdim ama servis periyotlarının uzaması için böyle bozuk tarlalarda artık çok dikkat ediyorum. Bu tip özel durumdan sadece 1 kere başıma geldi.
Tarlanın içinde bu şekilde bir sürü direk olan tarlalarda ise, tırmıklaya tırmıklaya o hizaya geldiğimiz zaman duruyoruz. Eğer direk yüzünden ekilmeyen alan geniş çaptaysa hiç manevra yapamadan, direksiyonu hafif çevirerek 360 dere etrafında dönerek otları makinanın sol tarafına attırabilirsiniz. Eğer çapı darsa resimdeki gibi 4 kenarını da ayrı ayrı yanaşarak topluyoruz. Papatya tırmıklarda / kırkayak/ telli tırmıkta bu işlem 2-3 kat daha fazla sürüyor. Ama bununla tek geçişle halloluyor.
Ayrıca bu resimde ve pulluk aralarını gösterdiğim resimde görüldüğü üzere yamuk biçim yönüne göre değil, isterseniz 90 derece tersine, isterseniz hafif eğimli olarak tırmıklayabilirsiniz. Yatıkbaşlarını ise en son yapıyoruz. İlk başta yaparsak boşuna tırmıklamış oluruz çünkü traktör her üstüne bastıkça dağılır.
Satın alma sonrası ilk hali:
Tırmık nakliye aracından indirildiği zaman (1) numaralı şekilde görüldüğü gibi duruyor. Bazı teslimatlarda "namlu perdesi" ayrı olarak da gelebilir. Perdeyi tam ortalı takmanız lazım. Nedenini yaşadığım problemler kısmında anlatacağım. Yine aynı kısımda tırmık demirlerinin saplarını işaretlemişim. Bunları kurulum için söküyoruz ve (2) numarada olması gerektiği gibi takıyoruz. Resmin üzerindeki yazıları da okumayı unutmayalım.
Yenilenen güncelleme ile resmin sağ alt köşesine trakkulüp simgesi otomatik konmaya başlamış Bu yüzden orada yazan kısmı tekrar yazayım. Namlu perdesini mavi ok ile gösterdiğim pimi sökerek indiriyoruz. İndirdikten sonra pimi çıkardığımız aynı yere takıyoruz. Perdenin yukarı doğru kalkmasını engellemek için biraz aşağıda bir delik daha var ama ona takmıyoruz. Çünkü engebeli arazilerde perde kendi kendine kalkmalı ki perde dişlerine zarar gelmesin.
Perde konusunu biraz daha genişletelim. Bu resmi perde kalkık konumdayken ( yol konumu) altından çekmiştim. Yukarı doğru bakan 2 okun geldiği yerlerden, perde sapının inik olduğu zaman ( iş konumu) perdenin ne kadar alçakta olacağını ayarlayabiliriz. İş konumuna getirdikten sonra perdeyi takarken orta deliklere karşılıklı veya üstteki deliklere takıyoruz. Çünkü Sürüm'ün perdesi dişli. Dişler yere temas edip, hopladıkça kırılıyor. Ben sezon sonuna kadar 3 tane kırmışım mesela. Arıza ve nerelerine dikkat etmeniz gerektiğiniz konusuna şimdi fazla girmeyeyim. Bu kısımda bu kadar bilgi yeterli. Perdeyi neden yamuk taktığımızda arızaları yazınca açıklayacağım.
Sağ tarafa bakan okların gösterdiği yazıyı Trakkulüp simgesinden dolayı gene okunmadığımız için o kısmı tekrar yazayım. 165 veya 190'lık hatta 3 metrelik her hangi bir makinanın biçtiği otun kaç namlunu birleştirmek istediğinize göre, verime göre, mahsüle göre o kısmı uzatıp kısaltarak namlu genişliğini ayarlıyoruz. En dar konumu sadece çok verimsiz tarlalarda öneriyorum. Verimli tarlalarda 3-4 namluyu en dar konumda toplarsanız namlunun boyu yükselir, bazen top top atma olur. Zaten helikopter tırmığın en büyük avantajı top top atmaması sayesinde balya makinesinin pim kesmemesiydi zaten. Bu nimetten faydalanamazsak bir anlamı kalmaz ki. Ben genelde 2. veya 3. konumda kullanıyorum.
Ayrıca en dar konumu verimli tarlalarda kullanırsanız, namlu yüksekliği artacağı için fırtınada çıkınca namlular daha kolay dağılıyor. Yoncada pek sıkıntı olmasa da otta oluyor.
Kurulum sonrasında geldik traktöre takma işlemine. Resimdeki yazdıklarımı okuyoruz. Orta kolun bağlandığı çeki demirini kesinlikle başka bir ekipmanda kullanmak üzere alıp, kaybetmiyoruz. Çünkü çekisi özel, kaybedince her çekiyi oraya uyduramazsınız. Traktöre bağladıktan sonra yan kol boşluklarını alıp, olabildiğince ortalı veya hafif sağa doğru ayarlıyoruz.
Dananın kuyruğunun koptuğu yere geldik. Yan kolu indirip kaldırmak tırmığın bir tarafının iyi batmasına yardımcı olmuyor
Bu resimdeki yazıları da okuyalım. 1 ve 2 numaralı yerlerde şanzımanın içindeki bulunan bir desen sayesinde kol oraya gelince kendi içinde dönerek tırmık yaylarını kaldırıyor. Görüldüğü üzere tırmığın 120 derece civarında bir bölümü yerle temas ediyor. Bu traktör tarlada giderken sadece bu kısmın temas ettiği engebe durumu önemli. Bu alan içinde maksimum 3cm'e kadar engebe farkı olursa tertemiz toplarsınız. Sadece bu tırmığın iyi çalışabilmesi için düzgün tarla hazırlamayı gereksiz olarak görenler olabilir. Bu bizim vazifemiz, sadece bu ekipman çalışmayacak ki, tek işimizi de düzgün yapalım bari. Biçerdöver dipten biçemeyince küfür eden tarla sahipleri geldi aklıma.
Tırmığa arkadan bakınca bu şekilde görünüyor. Traktörün sağ tekerinin az ilerisindeki otu, soldaki perdenin yanına taşıyor. Yani çalışma yönü saat yönünün tersine.
Bu T kolundan çalışma derinliğimizi ayarlıyoruz. Bir üst resimde, tırmıkların hangi konumlarda yere değdiğini göstermiştim. O mavi alanı indirmek için kullanıyoruz, yani bu T kolunu kıstıktan veya uzattıktan sonra o mavi alandaki bulunan tırmıkları kontrol ediyoruz. Bu T kolunun mutlak olarak ayarladığı yer ise yukardaki resimdeki 2 numaralı yer. Mavi alanın orta koldan tarafı, orta kolun ayarına göre makinaya yandan bakıldığında daha yüksek veya alçak durabilir. Mavi alandaki her tırmığın yere aynı uzaklıkta, topraktan 1cm'e kadar aralı olarak ayarlamamız gerek. Yani mavi kısım yere paralel olacak. Ne bir tarafı yüksek, nede bir tarafı alçak.
Eğer orta koldan taraf biraz daha inikse, yamukluktan dolayı dönme esnasındaki sağ taraftan gelen otlar oraya gelince hafif dökülür. Sonra siz o psikolojiyle biraz daha indirmek istersiniz. Ondan sonra hem çok fazla tozlu namlu olur hem de ufak tefek otu altından gene kaçırır.
Şimdi traktörümü ve ekipmanımızı ayarladık. Çalışırken dikkat etmeniz gerekenlerden bahsedelim.
Basit ve detaylı olarak hangi viteslerde kullandığımı yazayım. Küsküt otu yüzünden ve biçimden sonra +7 gün beklenmesinden dolayı alttan çıkan yoncalardan dolayı, tırmıklama yaparken bu etkenler otu salmıyor. Bu tarlalarda, +800kg kuru ot veren tarlarda ve aşırı zayıf ot, yoncada ( boyu 25cm'den az) tırmık aralarından kaçırmalar olmasın diye her zaman 1 viteste gidiyorum. Normal tarlalarda ise her zaman 2 viteste kullanıyorum. Traktör 640, 540 kuyruk mili devri 1968 devirde görüyor. Kesinlikle 8km sürati geçmiyoruz. Nedenini yeri gelince açıklayacağım.
Biraz detaylandıralım. Yoncada 1500 motor devrini geçince sapı kırma, yaprağı dökme oluyor. Ama 1.vitese düşmek zorunda kaldığım tarlalarda 2.vitese göre çok yavaş kalmayayım diye 1500 devire çıkıyorum. Normal tarlalarda ise 2.vites, 1250 devirde, 8km hızda gidiyorum.
640; 1 viteste 540 kuyruk mili devrini gördüğü motor devrinde 8.5km/h süratle, 2 viteste 540 kuyruk milini gördüğü motor devrinde 12.8 km/h'da kullanmış oluyorum mantık olarak. Bu bilgiyi göz önüne alarak kendi traktörlerinizin vites ve kuyruk mili oranlarını hesaplayıp, doğru viteste çalışabilirsiniz. Sakın yanlış anlaşılmasın yoncada 540 kuyruk mili devrini görmüyoruz. Otta 8km hızı geçmedikçe istediğiniz kombinasyonda kullanabilirsiniz. Hatta ot devirli toplanınca daha güzel oluyor diyebilirim. 540E devrini de göz önüne alarak farklı kombinasyonlar yapabilirsiniz. Avrupa'da rekor kırılan tarlaların hazırlığı çok iyi. Bölgemizdeki yonca tarlalarının hazırlığı iyi ama köstebek çok fazla. Ot tarlaları ise doğru düzgün hazırlanmıyor, sıkıştırılmıyor. Biçim yapan traktörün tekerlerinin geçtiği yerler bile çökme yapıyor o derece. Yani ben bırakalım Avrupa tarlaları kalitesinde tarla hazırlığını, tatmin edecek derecede hoplamadığım tarlaya rastlamadım. Eğer çok kaliteli hazırlanmış tarlalar olursa 10km/h hıza çıkabilirsiniz. Çok köstebek bulunan arazilerde ise zaman zaman 7km'ye düşüyorum.
Büyük tarlalarda 1 saatte 1.viteste yoncada tırmıkladığım max. alan 14 dekar.
2.viteste 8km/h hızda ise maksimum 20dekar toplayabildim. Kusursuz tarlalar olsa belki 25 olur. Tabi bunlar uzun tarlalardaki maksimum rakamlar. Genel ortalamam 15 dekar civarı.
Aşağıdaki tarla bir müşterimin. Biçimini de ben yaptığım için tarlanın içinde 5tane pulluk arası olduğunu fark ettim. Tarlanın biçtiğim yönü daha uzun olmasına rağmen tarlayı ters sürmüşler ve tapan çekerek bu izleri kaybetmemişler. Normalde düzüne sürselerdi ve izleri kaybetmemiş olsalardı bile pek problem olmazdı. Ama biçim sırasında her gelip giderken 3 de az 2 defa aşırı hopladığımdan dolayı bu tarlaya özel bir işlem yapmam gerektiğini düşündüm. Tırmıklarken tarlaya ilk girdiğimde o pulluk aralarını/ pulluk üstünü ( adına ne desem bilemedim) tırmığın sağ tarafına alıp iki tarafa da dağıttım. Resimden durumun kritikliği belli olmuyor ama yandan bir resim daha çekseydim neden hopladığımı ve makinaya zarar vermek istemediğimi daha iyi anlayabilirdiniz. Makinayı ilk aldığımız zamanlarda olsa buna hiç dikkat etmezdim ama servis periyotlarının uzaması için böyle bozuk tarlalarda artık çok dikkat ediyorum. Bu tip özel durumdan sadece 1 kere başıma geldi.
Tarlanın içinde bu şekilde bir sürü direk olan tarlalarda ise, tırmıklaya tırmıklaya o hizaya geldiğimiz zaman duruyoruz. Eğer direk yüzünden ekilmeyen alan geniş çaptaysa hiç manevra yapamadan, direksiyonu hafif çevirerek 360 dere etrafında dönerek otları makinanın sol tarafına attırabilirsiniz. Eğer çapı darsa resimdeki gibi 4 kenarını da ayrı ayrı yanaşarak topluyoruz. Papatya tırmıklarda / kırkayak/ telli tırmıkta bu işlem 2-3 kat daha fazla sürüyor. Ama bununla tek geçişle halloluyor.
Ayrıca bu resimde ve pulluk aralarını gösterdiğim resimde görüldüğü üzere yamuk biçim yönüne göre değil, isterseniz 90 derece tersine, isterseniz hafif eğimli olarak tırmıklayabilirsiniz. Yatıkbaşlarını ise en son yapıyoruz. İlk başta yaparsak boşuna tırmıklamış oluruz çünkü traktör her üstüne bastıkça dağılır.
Son düzenleme: