Anavatanı Hindistan olan Patlıcan sıcağı seven bir bitkidir. Serada yoğun üretimi yapılan sebzelerden domates, biber ve hıyardan sonra 4. sırada yer alır. Fazla sıcaklık istemesi nedeniyle ısıtmasız seralarda üretimi yapılmazken son yıllarda yeni çeşitlerin ülkemize girmesi örtü altında patlıcan üretiminin artmasına neden olmuştur.
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ NASIL?
Patlıcanın istediği en uygun sıcaklık 25-30°C dir. Gece sıcaklığı 15°C nin altında ise meyve tutumu görülmez. Bu şartlarda döllenmeyi sağlamak için bitki büyüme düzenleyicilerine ihtiyaç gösterir. Düşük sıcaklıklarda gelişme yavaşlar ve 0°C ' de bitki donmaya başlar.
Toprak isteği bakımından fazla seçici olmamasına rağmen, turfandacılık için, sıcak, drenajı iyi, kuvvetli, pH değeri 6-7 olan topraklar idealdir.
Işığıda çok seven patlıcan için ışık şiddeti ve ışıklanma süresi önemlidir. 14-16 saatlik uzun günleri sever. Patlıcan kısa günlerde zayıf gelişir.
FİDE UZUN SÜREDE YETİŞİR
Örtüaltı yetiştiriciliğinde fide yetiştirmenin çok önemli bir yeri vardır. Patlıcan fideleri diğer sebze fidelerine göre daha uzun yetişme dönemi gösterir. Ayrıca, fide yetiştirme her dönem ve farklı örtü tipleri için önemli farklılıklar göstermektedir.
ÖNCE FİDE HARCI HAZIRLAYALIM
Çiftçilerimiz genel olarak toprak ile bol miktarda çiftlik gübresi karıştırarak kompost yaparlar. lyi bir kompost aşağıdaki malzemelerle hazırlanır.
- İyi yanmış (ihtimar etmiş) çiftlik gübresi
- Orman veya bahçe toprağının üst kısmı
- Dişli pirinç iriliğinde kum,
Üç malzemenin karışma oranı toprağın kalitesine göre ve yetiştirme dönemine göre değişebilir.
Tek mahsul yetiştiriciliği için; 1 kısım çiftlik gübresi + 1 kısım orman toprağı,
İlkbahar yetiştiriciliği için; 4 kısım çiftlik gübresi + 2 kısım orman toprağı + 1 kısım kum karıştırılır.
TOHUM EKİMİ
Örtü altında yetiştiriciliği yapılan patlıcan çeşitleri ithal hibrit çeşitler olduğu için pahalıdır. Bu nedenle, tohum zayiatı verilmeden sağlıklı fideler elde edilmelidir. tohum ekimi, uygun sıcaklıkta elle serpme olarak yapılabildiği gibi sıraya da yapılabilir. m2 ye 2-4 gram tohum ekilir.
NE ZAMAN EKELİM
- Tek ürün yetiştiriciliğinde tohum Ağustos başına
- Çift ekim yetiştiriciliğinde Ekim-Aralık aylarında ekilir.
Tohum ekiminden sonra üzeri 0,5 cm kalınlığında elenmiş harçla örtülmelidir. Çıkıştan itibaren bitkiler direkt güneş altında tutulmamalı tedrici olarak alıştırılmalıdır. Kotiledon yapraklarının tâm olarak teşekkül edip ortasından ilk hakiki yaprağın görülmesi şaşırtma zamanının geldiğini gösterir.
ŞAŞIRTMA DİKKAT İSTER
Şaşırtma 15x15 cm boyutundaki naylon torbalara yapılır. Şaşırtılan bitkiler hassas olduğu için 2-3 gün direkt güneş ışığından korunmalıdır. Fide torbaları fidelerin yaprakları birbirine değmeyecek sıklıkta yerleştirilmeli yada sonradan seyreltilmelidir. İyi bir fidenin büyümesine devamlı müsaade edilmeli taze pişkin halde, eni boyu eşit ve çiçek tomurcuğu oluşmuş olmalıdır.
FİDE DİKİMİ
Seraya dikim 100x60x50 cm veya 80x50x50 cm ölçülerle;
tek üründe - ısıtılan seralarda Eylül ayında
- ısıtılmayan seralarda Ekim ayında yapılır.
İlkbahar yetiştiriciliğinde ise; Şubat ayı ortasında yapılır.
ÖNEMLİ BAKIM İŞLERI!
Patlıcan da serada askıya alınmalıdır. Ancak patlıcanların 3-4 gövdeli büyümesine izin verilir. Bu nedenle her gövde ayrı ayrı askıya alınır.
Yine yaprak, dal ve sürgün budaması yapılır. 3-4 ana gövde dışındaki tüm sürgünler kesilir. Yan sürgünlerin bir meyve ve bir yaprak sonrası ucu alınır.
VERİM
Patlıcan - Ağustos ayında tohum ekiminden sonra yaklaşık 3 ay sonra hasata gelir.
- Ekim ayında yapılan ekimde ise hasat 5-6 ay sonra başlar. Normal iriliğe gelen meyvalar hasat edilir. Bitki başına verim 3- 3,5 kg dır.
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ NASIL?
Patlıcanın istediği en uygun sıcaklık 25-30°C dir. Gece sıcaklığı 15°C nin altında ise meyve tutumu görülmez. Bu şartlarda döllenmeyi sağlamak için bitki büyüme düzenleyicilerine ihtiyaç gösterir. Düşük sıcaklıklarda gelişme yavaşlar ve 0°C ' de bitki donmaya başlar.
Toprak isteği bakımından fazla seçici olmamasına rağmen, turfandacılık için, sıcak, drenajı iyi, kuvvetli, pH değeri 6-7 olan topraklar idealdir.
Işığıda çok seven patlıcan için ışık şiddeti ve ışıklanma süresi önemlidir. 14-16 saatlik uzun günleri sever. Patlıcan kısa günlerde zayıf gelişir.
FİDE UZUN SÜREDE YETİŞİR
Örtüaltı yetiştiriciliğinde fide yetiştirmenin çok önemli bir yeri vardır. Patlıcan fideleri diğer sebze fidelerine göre daha uzun yetişme dönemi gösterir. Ayrıca, fide yetiştirme her dönem ve farklı örtü tipleri için önemli farklılıklar göstermektedir.
ÖNCE FİDE HARCI HAZIRLAYALIM
Çiftçilerimiz genel olarak toprak ile bol miktarda çiftlik gübresi karıştırarak kompost yaparlar. lyi bir kompost aşağıdaki malzemelerle hazırlanır.
- İyi yanmış (ihtimar etmiş) çiftlik gübresi
- Orman veya bahçe toprağının üst kısmı
- Dişli pirinç iriliğinde kum,
Üç malzemenin karışma oranı toprağın kalitesine göre ve yetiştirme dönemine göre değişebilir.
Tek mahsul yetiştiriciliği için; 1 kısım çiftlik gübresi + 1 kısım orman toprağı,
İlkbahar yetiştiriciliği için; 4 kısım çiftlik gübresi + 2 kısım orman toprağı + 1 kısım kum karıştırılır.
TOHUM EKİMİ
Örtü altında yetiştiriciliği yapılan patlıcan çeşitleri ithal hibrit çeşitler olduğu için pahalıdır. Bu nedenle, tohum zayiatı verilmeden sağlıklı fideler elde edilmelidir. tohum ekimi, uygun sıcaklıkta elle serpme olarak yapılabildiği gibi sıraya da yapılabilir. m2 ye 2-4 gram tohum ekilir.
NE ZAMAN EKELİM
- Tek ürün yetiştiriciliğinde tohum Ağustos başına
- Çift ekim yetiştiriciliğinde Ekim-Aralık aylarında ekilir.
Tohum ekiminden sonra üzeri 0,5 cm kalınlığında elenmiş harçla örtülmelidir. Çıkıştan itibaren bitkiler direkt güneş altında tutulmamalı tedrici olarak alıştırılmalıdır. Kotiledon yapraklarının tâm olarak teşekkül edip ortasından ilk hakiki yaprağın görülmesi şaşırtma zamanının geldiğini gösterir.
ŞAŞIRTMA DİKKAT İSTER
Şaşırtma 15x15 cm boyutundaki naylon torbalara yapılır. Şaşırtılan bitkiler hassas olduğu için 2-3 gün direkt güneş ışığından korunmalıdır. Fide torbaları fidelerin yaprakları birbirine değmeyecek sıklıkta yerleştirilmeli yada sonradan seyreltilmelidir. İyi bir fidenin büyümesine devamlı müsaade edilmeli taze pişkin halde, eni boyu eşit ve çiçek tomurcuğu oluşmuş olmalıdır.
FİDE DİKİMİ
Seraya dikim 100x60x50 cm veya 80x50x50 cm ölçülerle;
tek üründe - ısıtılan seralarda Eylül ayında
- ısıtılmayan seralarda Ekim ayında yapılır.
İlkbahar yetiştiriciliğinde ise; Şubat ayı ortasında yapılır.
ÖNEMLİ BAKIM İŞLERI!
Patlıcan da serada askıya alınmalıdır. Ancak patlıcanların 3-4 gövdeli büyümesine izin verilir. Bu nedenle her gövde ayrı ayrı askıya alınır.
Yine yaprak, dal ve sürgün budaması yapılır. 3-4 ana gövde dışındaki tüm sürgünler kesilir. Yan sürgünlerin bir meyve ve bir yaprak sonrası ucu alınır.
VERİM
Patlıcan - Ağustos ayında tohum ekiminden sonra yaklaşık 3 ay sonra hasata gelir.
- Ekim ayında yapılan ekimde ise hasat 5-6 ay sonra başlar. Normal iriliğe gelen meyvalar hasat edilir. Bitki başına verim 3- 3,5 kg dır.
